این کتاب که در قالب داستان تاریخی نگارش یافته از حوادث و جریانات ایران از سال 1290تا 1298ه .ق و در واقع شرحی است از اوضاع دربار قاجار، شاهزادگان قاجاری، نقش انگلیسی ها و روس ها و فرانسوی ها در کشف و غارت گنجینه های تاریخی و باستانی و جواهرات از ایران، شخصیت و اقدامات و فجایع و جنایات ظل السلطان (فرزند ناصرالدین شاه که به جانشینی پدر نرسید و بدین سبب دچار عقده سلطنت و حکومت شد) .بخش اصلی کتاب مربوط به پی گیری سرگذشت "گنج خسروی "است که در بانک استقراضی روس نگهداری می شد و به طرز نامعلومی مفقود گردید .کتاب بر مبنای یک "کتابچه "و "یک خبر "شکل گرفته است .کتابچه ای به نام "مادرکش "از نویسنده ای نامعلوم که در سال 1329در اصفهان منتشر شده در آن اطلاعاتی درباره خانواده ظل السلطان و فرزندانش و گنجینه او در بانک استقراضی روس ذکر گردیده است" .خبر "نیز مربوط به روزنامه "رعد "در سال 1295ه .ش است که اعلام کرده یک زیردریایی آلمانی، کشتی "سووکس "را در دریای مانش غرق کرده و قهرمان میرزا مسعود، پسر ظل السلطان در آن کشتی بوده است .برمبنای این دو منبع، نویسنده مقالاتی را در سال 1349در مجله ترقی به چاپ می رساند به نام "گنج خسروی "که اینک در کتاب حاضر با افزودن اطلاعات و مطالب مرتبط دیگر، تدوین می گردد .در این کتاب، همچنین از برخی شخصیت های انگلیسی و روسی که با ظل السلطان ارتباط داشته اند و در کار تهیه و انتقال گنجینه های فرهنگی فعالیت می کرده اند، همچنین سازمان انگلیسی "گل پامچال "که آثار عتیقه و باستانی را تهیه می کرده، صحبت شده است ;نیز به مسائلی از روابط، شخصیت ها و حوادث در خصوص غارت میراث فرهنگی کشور اشاره گردیده است .
کتاب ظل السلطان
البرز
خسرو معتضد
