کتابی که پیش رو دارید درباره ی تاریخ ایران در دوره های جریان های کمونیستی و فعالیت های جدایی طلبانه در دوران پهلوی، قیام جنگل، کودتای 1299 و... است.
...در طول سال های 1296 تا 1300 خورشیدی برابر 1917 تا 1921 میلادی حوادث غیرمنتظره و عجیب در شمال ایران روی داد که منشا آن بروز انقلاب بلشویکی در سرزمین همسایه آن زمان ایران یعنی روسیه تزاری بود. اثرات این حوادث، چهره ی ایران را که از یکی دو قرن پیش همچون برکه یا دریاچه ساکت و بی تلاطم و بی جزر و مد و درحقیقت مرداب ساکن و راکدی بود تغییر داد. پدیده های تازه ای در آن جامعه ظاهر شد و افکار جدیدی که ایرانیان ساده دل و صاحب حسن نیت هرگز با آن آشنایی نداشتند مفکره ها و اذهان مردم به ویژه روشنفکران و ترقی خواهان آن دوران را به خود مشغول داشت.
جامعه ایران دوازده سالی بود که با ظهور جنبش نوپای مشروطه تا حدودی از خواب گران قرون و اعصار بیدار شده و سلطنت استبدادی و فئودالی قاجاریه را با حفظ همان خانواده های عصر استبداد در صدر حاکمیت، بدل به یک حکومت دموکراسی ضعیف کرده بود. این جامعه در رویارویی با تندباد سهمگینی که از شمال وزیدن گرفت دست و پای خود را گم کرد. عناصر و طبقات مختلف جامعه واکنش های متفاوت و تردید آمیزی به این جریان ناشناس شمالی نشان دادند. عده ای سر از پا نشناخته به استقبال آن شتافتند. عده ای در برابر آن روش مذاکره را برگزیدند و عده ای به مخالفت برخواستند.
کتاب تاریخ پنجاه و هفت ساله ایران در عصر پهلوی
علمی
خسرو معتضد
