کتاب «آیین» نوشته باری استفنسون، کتابی مختصر و در عین حال جامع در مورد مفهوم آیین، اهمیت آن در زندگی بشر و جلوههای مختلف آن در فرهنگها و تاریخ است. باری استفنسون، دانشیار مطالعات دینی، از منظر تاریخی و نظری به موضوع مناسک و آیینها می پردازد. استفنسون با تعریف اینکه آیین چیست و چرا آیینها اهمیت دارند، شروع میکند. او آیین را به عنوان اقدامات ساختاریافته و تکراری توصیف میکند که با معانی نمادین آغشته شدهاند که میتواند از مراسم مذهبی گرفته تا اعمال روزمره مانند دست دادن یا جشن تولد را در بر گیرد. به واقع، نویسنده تأکید دارد که آیین محدود به بافت مذهبی نیست، بلکه تمام جنبههای زندگی بشری را در بر دارد. یکی از موضوعات محوری کتاب حضور آیینها در زندگی روزمره است. استفنسون بررسی میکند که چگونه تشریفات، روالهای روزمره و تعاملات اجتماعی ما را شکل میدهند. او استدلال میکند که تشریفات به ایجاد حس نظم و پیشبینیپذیری کمک میکنند و آسایش و ثبات را در جهانی اغلب آشفته فراهم میکنند. این امر اهمیت آیینها در حفظ انسجام اجتماعی و رفاه شخصی را برجسته میکند. استفنسون همچنین به نقش آیینها در شکلگیری و بیان هویتهای جمعی میپردازد. او توضیح میدهد که چگونه آیینها میتوانند پیوندهای اجتماعی را تقویت کنند و حس تعلق را در میان شرکتکنندگان در یک مراسم آیینی ایجاد کنند. این کتاب همچنین به بررسی ابعاد سیاسی آیینها میپردازد. استفنسون در مورد اینکه چگونه میتوان از آیینها برای اعمال قدرت و کنترل و از طرف دیگر مقاومت در برابر ظلم استفاده کرد، توضیح میدهد. برای مثال، مراسم دولتی و بزرگداشتهای عمومی اغلب در خدمت مشروعیت بخشیدن به اقتدار سیاسی هستند، در حالی که آیینهای اعتراضی می توانند ساختارهای قدرت مستقر را به چالش بکشند یا حتی زیر و رو کنند و این امر ماهیت سیاسی دوگانۀ آیینها را نشان میدهد. در نهایت، قابل ذکر است که در سراسر کتاب نمونههای متعددی از آیینهای مختلف از دوران باستان تا کنون و در جوامع مختلف مورد بررسی قرار گرفتهاند.
کتاب آیین