کتاب جنون قدرت و قدرت نامشروع

رابین روبرتسون در کتاب « راهنمای مقدماتی روان شناسی یونگی » ، « کهن الگو » را « داستان های تکرار شونده » تعریف می کند. از دیدگاه روان شناسی آرکی تایپی ( کهن الگویی ) در داستان های متعدد و متکثر جهان می توان مایه های مشترک و تکرار شونده ( موتیف ) یافت گرچه در این ایده، مایه ای از « جبر اندیشی » وجود دارد اما تنها با دانستن جبرها و قواعد هستی است که ما به حق انتخاب و اختیار واقعی خود واقف می گردیم. اختیاری که بدون آگاهی از جبرها و محدودیت ها باشد یک اختیار تخیلی و توهمی است، هم چون تخیل پرواز در کسی که به قواعد فیزیک و مکانیک هم چون جاذبه ی زمین، اصطکاک و قوانین آئرودینامیک ناآگاه باشد. اسطوره ها ( Myths ) همان کهن الگوها یا جان مایه های داستان های زندگی هستند و ما با مرور آن ها می توانیم نگاهی عمیق تر به مسائل روزمره مان داشته باشیم. یکی از این اسطوره ها در فرهنگ پارسی، افسانه ی ضحاک است. حکیم ابوالقاسم فردوسی در شاهنامه به تفصیل ماجرای پادشاهی ضحاک را شرح می دهد. قبلا در یادداشت دیگری با نام: « ارمایل و گرمایل: نه سیخ بسوزد، نه کباب » بخش دیگری از این داستان را شرح داده بودم که می توانید آن را در آرشیو سایت بیابید. در این یادداشت به جنبه ی دیگری از این افسانه ی پر عبرت می پردازم. ۱ـ واژه ی ضحاک معرب اژی دهاک است. از آن جا که دو مار بزرگ ( اژدها ) بر شانه های ضحاک روییده بودند لقب شایسته این پادشاه همان اژی دهاک بود که به معنای « صاحب مارها » است اما انتقال این واژه به زبان عربی آن را تبدیل به ضحاک کرده است که به معنای « خنده رو » است. آیا این تبدیل در درون خود نوعی تطهیر را حمل نمی کند؟ معرب شدن واژه زمینه را برای فریب اذهان فراهم کرده است و حاکمی که علی القاعده باید نام اژدها بر خود داشته باشد به خندان بودن چهره مشهور می گردد!