کتاب طبقات ناصری

ابوعمروعثمان بن سراج الدین محمد جوزجانی، مشهور به منهاج سراج ملقب به صدر جهان است. او قاضی، شاعر و مورخِ ایرانی دربار غوریان و سلاطین هند در سده هفتم، مؤلف کتاب طبقات ناصری است. از مطالب کتابش آشکار است که او در سال ۵۸۹ قمری متولد شده‌است. از زادگاه او اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی از مورخان محل تولد او را لاهور و برخی دیگر فیروزکوه (پایتخت غوریان) می‌دانند. جوزجانی از خاندانی اهل سیاست و علم بود که اصالتاً از مردم جوزجان بودند و در دربار غزنویان و غوریان مناصب مهمی داشتند. پدر او، سراج الدین محمد بن عثمان، فقیه و قاضی دربار غوریان بود. جوزجانی از سوی مادر نیز متعلق به دودمان‌های معروف ووابسته به غوریان بود. دوره کودکی جوزجانی در حرم ماه ملک، دختر سلطان غیاث‌الدین محمد سام گذشت. او تا ۲۲ سالگی در فیروزکوه بود و در همان‌جا به تحصیل پرداخت. زندگی جوزجانی پس از انقراض غوریان مبهم است؛ بنظر می‌رسد او در این سال‌ها در خدمت حاکمان محلی بوده و سفرهایی نیز از جانب آنان به نیمروز و قهستان کرده‌است. جوزجانی به طریقت چشتیه ارادت داشت. وفات او احتمالاً بعد از سال ۶۵۸ ق در دهلی بوده‌است.