تغییر در یک قوم، جامعه یا ملت را می توان همان تحول در توسعه و پیشرفت در نظر گرفت. تغییر در نفس همان تربیت است زیرا نفس ابناء بشر با تربیت دگرگون می شود. تربیت افراد را تغییر می دهد و افراد جامعه را متحول می نمایند. اگر یک ملت در راستای رشد و تکامل تربیت شوند، آنگاه جامعه نیز در همان راستا توسعه می یابددر غیر این صورت با انحراف در تربیت افراد، توسعه در آن جامعه نیز روبه افول می گذارد.بنابراین این گونه نیست که ملتی که توسعه یافت برای همیشه و به طور ثابت همان روند را حفظ نموده و ادامه خواهد داد.آنها می توانند حتی با انحطاط اخلاقی، فرهنگی و علمی که ممکن است در تربیت آنها پیش آید، همچنان روند روبه رشد داشته باشند. بسیاری از تمدن ها در اثر تربیت درست نسل های اولیه، توسعه ای متعالی یافتند در حالی که در چند نسل بعد با غفلت از تربیت صحیح نسل، دچار انحطاط شده و سقوط نموده اند. برعکس این فرایند نیز ممکن است، یعنی بعدها نسلی به وجود آید که در اثر تربیت صحیح ، مجددا روند توسعه را اصلاح نموده و تعالی بخشد.
کتاب ژاپن چگونه ژاپن شد؟
