کتاب بازگشت به پنج رود

پدر شعر فارسی، شاعری هزارساله که با بوی جوی مولیان شهره‌ی آفاق شد و ارج و قربی به زبان فارسی داد که تا پیش از او از آن سلب شده بود.؛ کتاب «بازگشت به پنج‌رود» روایت زندگی اوست. داستانی درباره‌ی زندگی اولین شاعر شهره‌ی فارسی‌زبانی‌ که ما می‌شناسیم؛ رودکی فرزند قریه‌ی پنج‌رود، سال‌ها در خدمت امیران سامانی و شعر و زبان فارسی بود و درنهایت غضب همان امیران سامانی دامنش را گرفت و با چشمانی که به خشم امیر نوح کور شده بود، راهی پنج‌رود شد. رمان بازگشت به پنج‌رود نوشته‌ی آندری ولوس، روایت همین بازگشت به زادگاه است. شاعر با چشم بینا از دیارش کوچیده و با چشمی نابینا درحال بازگشتن است و این رجعت اجباری در پیری با همراهی یک نوجوان که قرار است چشم شاعر پیر فرزانه‌ی ما باشد، گویی یادآور همان رودکی‌ست که در نوجوانی زادبوشم را ترک گفته و حال به آن بازمی‌گردد. بازگشت به پنج‌رود را می‌توان در مقام زندگی‌نامه‌‌ی خودنوشت رودکی خواند که خود او ننوشته است! نه اینکه شاعر بزرگ ما در هنگام روایت داستان نابیناست؟ او شرح می‌دهد و نویسنده‌ از دل انبوه روایت‌ها آن‌ها را بیرون کشیده و داستانی شورانگیز از زندگی پرماجرایی روایت می‌کند که همه‌چیز در خود دارد، از بحث بر سر شعر و شاعری، زبان و ادبیات، دین و مذهب و عرفان تا سیاست و تاریخ و ... .