آیورودا یک سیستم پزشکی جایگزین با ریشه های تاریخی در شبه قاره هند است. نظریه و عمل آیورودا شبه علمی است.آیورودا به شدت در هند و نپال انجام می شود، جایی که حدود 80٪ از جمعیت گزارش می دهند که از آن استفاده می کنند.
درمان های آیورودا در بیش از دو هزار سال متفاوت و تکامل یافته اند. درمانها شامل داروهای گیاهی، رژیمهای غذایی خاص، مدیتیشن، یوگا، ماساژ، ملینها، تنقیه و روغنهای پزشکی است. آماده سازی آیورودا معمولا بر اساس ترکیبات گیاهی پیچیده، مواد معدنی و مواد فلزی (شاید تحت تأثیر کیمیاگری اولیه هند یا راساشاستر) است. متون باستانی آیورودا همچنین تکنیکهای جراحی، از جمله جراحی زیبایی بینی، کشیدن سنگ کلیه، بخیه زدن و کشیدن اجسام خارجی را آموزش میدادند.
اصلی ترین متون کلاسیک آیورودا با گزارش هایی از انتقال دانش پزشکی از خدایان به حکیمان و سپس به پزشکان بشر آغاز می شود. نسخههای چاپی Sushruta Samhita (مجموعه سوشروتا)، این اثر را به عنوان آموزههای Dhanvantari، خدای هندو آیورودا، که به عنوان پادشاه دیوداسا از بنارس تجسم یافته است، برای گروهی از پزشکان، از جمله سوشروتا، چارچوب میدهد. با این حال، قدیمیترین نسخههای خطی این اثر، این قاب را حذف کرده و اثر را مستقیما به پادشاه دیوداسا نسبت میدهند.از طریق فرآیندهای مدرنسازی و جهانیسازی کاملا درک شده، آیورودا برای مصرف غربی اقتباس شده است، به ویژه توسط بابا هاری داس در دهه 1970 و ماهاریشی آیورودا در دهه 1980 شواهد تاریخی برای متون، اصطلاحات و مفاهیم آیورودا از اواسط هزاره اول قبل از میلاد به بعد ظاهر می شود.
کتاب تشخیص و درمان در آیورودا