معرفت‌شناسی طبیعی‌شده رویکردی انتقادی به معرفت‌شناسی سنتی است. در سنت معرفت‌شناسی عقلگرای دکارتی، علوم از جایگاهی ویژه برخوردار نیستند، بلکه این معرفت‌شناسی است که به چنین علومی اعتبار می‌دهد. اعتبار چیزی است که از بیرون به علوم داده می‌شود. از سوی دیگر، در سنت معرفت‌شناسی تجربه‌گرای لاک، هیوم، راسل و کارنپ آنچه قرار است مبنای توجیه‌کنندۀ معرفت به حساب آید داده‌های حسی تردیدناپذیر است؛ داده‌هایی مستقل و بدون وابستگی به دیگر تجربیات و ایده‌های فرد. کواین، از پیشروان طرح معرفت‌شناسی طبیعی‌شده، کوشید نشان دهد این هر دو پروژه با مشکلاتی اساسی روبه‌رویند. معرفت‌شناسی به‌جای اینکه قرار باشد علوم طبیعی را «توجیه» کند، باید صرفا خود را به «توصیف» آنها محدود سازد و در این کار از خود علوم بهره گیرد. ترجمۀ تمام معارف بشری به زبانی صرفا شامل داده‌های حسی نیز از مشکلاتی مفهومی رنج می‌برد، ازجمله اینکه داده‌های حسی ما وابسته به دیگر عناصر نظام معرفتی‌مان‌اند و انباشت هر میزان از آنها به ایجاد نظریه‌ای دربارۀ جهان منجر نخواهد شد. مقالات این کتاب با محوریت مقالۀ کلاسیک کواین با نام «معرفت‌شناسی طبیعی‌شده»، تلاشی است برای کندوکاو در ابعاد گوناگون برنامۀ طبیعی‌سازی معرفت‌شناسی و معرفی حتی‌المکان جامع و دقیق این برنامه به خوانندگان فارسی‌زبان.
کتاب معرفت شناسی طبیعی شده
کرگدن
حسین شقاقی
