سکه شناسی قسمت مهمی از باستانشناسی است که شاهد زنده ای از تمدن دنیای قدیم و ملل مختلف می باشد.علم سکه شناسی توانسته است بزرگترین خدمت را برای روشن شدن تاریخ گذشته بنماید و گوشه های تاریک و مبهم را روشن و حل کند.
در ایران سکه طلا و نقره از روزگاران قدیم ضرب میشده و قانون عرضه و تقاضا بر آن حکومت میکرده است. از سال 1306 ه.ق ضرابخانه ماشینی به طور رسمی در ایران بر قرار و تمام ضرابخانههای شهرهای معتبر برچیده شد و فکر ایجاد چنین ضرابخانهای سالها قبل در زمان ولیعهد عباس میرزا نایب السلطنه در تبریز مورد توجه بود. در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه ضرب سکه آزاد بود و سکههای طلا، نقره و مس بدون محدودیت در ضرابخانههای تهران و تبریز و رشت ضرب میشد.
تصویر ارباب انواع و شاهزادگان و سلاطین و طرز کلاه و لباس و آرایش مو، کمک موثری به علم آثار مادی و آداب و رسوم ملل مینماید. مثلا سکه چهار درهمی صیدا که در یک طرف نقش کشتی جنگی بر روی امواج آب دیده میشود و طرف دیگر شاهنشاه هخامنشی اردشیر سوم سوار بر گردونهای که دو اسب قوی هیکل آن را میکشند و در مقابل او ارابه ران تسمههای قطور را گرفته است و در پشت گردونه نگهبان شاهی سایه بان به دست در حرکت است. معرف وضع کشتیرانی در 2400 قبل و ساختمان گردونه و نوع لباس و آداب رسوم سوار شدن بر آن را به طرز دقیقی نشان میدهد و در حقیقت این قطعه فلز کوچک منقوش تاریخ واقعی و مدرک صحیح قسمتی از تاریخ آن دوران است.
قسمت مهمی از آثار هنری ساسانی که فلز کاری و زرگری است و خوشبختانه قطعاتی بسیار جالب از صحنههای شکار و رزم و بزم از حقارتها به دست آمده به واسطه تطبیق با سکههای آن دوره که تصویر کامل هر یک از سلاطین به طور دقیق و ظریف از تزیین سر و سینه و آرایش مو و تاج است میتوان این شاهکارهای هنری را با دقت مشخص و منتسب به هر یک از شاهان وقت نمود.
کتاب تاریخ سکه