فردریک کاپلستون در «تاریخ فلسفه (جلد چهارم)»، به کاوش جامع و معتبر خود در فلسفه غرب ادامه می‌دهد و به دوره غنی و دگرگون‌کننده روشنگری می‌پردازد. این جلد، بخش مهمی از مجموعه چندجلدی کاپلستون است و جنبش‌های فلسفی و متفکران کلیدی را از اواخر قرن هفدهم تا قرن هجدهم بررسی می‌کند؛ دوره‌ای که با رشد عمیق فکری و زیرسوال‌بردن آموزه‌های سنتی مشخص شده است.
کاپلستون با بحث درمورد بافت تاریخی و فرهنگی عصر روشنگری آغاز می‌کند. او بر ویژگی‌های بارز آن دوره تأکید می‌کند: روحیه تحقیق، تأکید بر عقل و علم و دورشدن تدریجی از ارتدکسیسم مذهبی به‌سوی سکولاریسم و انسان‌گرایی. این پس‌زمینه برای درک نوآوری‌ها و بحث‌های فلسفی که در این دوران ظهور کردند، ضروری است. مرکز جلد 4، تحلیل تفصیلی کاپلستون از فیلسوفان کلیدی است که ایده‌هایشان به‌طور قابل‌توجهی تفکر مدرن را شکل داده است. او به بررسی آثار عقل‌گرایان مانند رنه دکارت، باروخ اسپینوزا و گوتفرید ویلهلم لایب‌نیتس می‌پردازد که از عقل به‌عنوان منبع اصلی دانش دفاع می‌کردند و در پی ساختن نظام‌های فلسفی بر‌اساس اصول منطقی بودند. کاپلستون مشارکت آنها در متافیزیک، معرفت‌شناسی و اخلاق را روشن می‌کند و تأثیر ماندگار آنها را بر فلسفه غرب برجسته می‌کند. این جلد همچنین با بررسی‌های کامل جان لاک، جورج برکلی و دیوید هیوم به سنت تجربه‌گرایانه می‌پردازد. کاپلستون با تأکید‌بر تمرکز آنها بر تجربه حسی و توسعه تجربه‌گرایی به‌عنوان نقطه مقابل آموزه‌های عقل‌گرایانه، تفسیر روشنگرانه‌ای درمورد انتقادات آنها از عقل‌گرایی ارائه می‌دهد. او نظریه لاک درمورد دانش و فلسفه سیاسی، غیر‌مادی‌گرایی برکلی و شکاکیت هیوم را مورد بحث قرار می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه این متفکران پایه‌های معرفت‌شناسی مدرن و فلسفه علم را ایجاد کردند.
کاپلستون از کمک‌های قابل‌توجه فیلسوفان اخلاقی و سیاسی عصر روشنگری غافل نمی‌شود. او تحلیل‌های جامعی از ژان ژاک روسو ارائه می‌کند که هنجارهای اجتماعی و سیاسی را با ایده‌هایش درباره طبیعت، جامعه و حکومت انسان به چالش می‌کشید و امانوئل کانت که فلسفه انتقادی او در پی آشتی‌دادن عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی بود و درعین‌حال به محدودیت‌های دانش بشری و پایه‌های اخلاق نیز می‌پردازد. در سراسر این جلد، کاپلستون به‌طرز ماهرانه‌ای طرح‌های زندگی‌نامه‌ای را با ارزیابی‌های انتقادی آثار هر فیلسوف ادغام می‌کند و به خوانندگان درک دقیقی از رشد فکری آنها و چشم‌انداز وسیع‌تر فلسفی ارائه می‌دهد. نوشته‌های او با وضوح و عمق مشخص می‌شود و ایده‌های پیچیده را بدون ساده‌سازی بیش‌از‌حد قابل‌دسترس می‌سازد. یکی از نقاط قوت کتاب، رویکرد متعادل آن به جریان‌های متنوع فلسفی عصر روشنگری است. کاپلستون تنش‌ها و گفتگوهای بین عقل‌گرایی و تجربه‌گرایی، ایده‌آلیسم و ماتریالیسم، و فردگرایی و جمع‌گرایی را تصدیق می‌کند. او این بحث‌ها را به‌عنوان گفت‌وگوهای پویا و در‌حال تحولی معرفی می‌کند که گفتمان فلسفی معاصر را شکل داده و همچنان بر آن تأثیر می‌گذارد.
«تاریخ فلسفه (جلد چهارم)» اثری استادانه است که نه‌تنها گزارش تاریخی کاملی از فلسفه روشنگری ارائه می‌کند، بلکه خوانندگان را درگیر تأمل انتقادی درباره ایده‌هایی می‌کند که تفکر غربی را شکل داده‌اند. مطالعه دقیق کاپلستون و نثر جذاب، این جلد را به منبعی ضروری برای دانشجویان، محققان و هر‌کسی که به تاریخ فلسفه علاقه‌مند است تبدیل کرده است. کاپلستون با روشن‌کردن پیچیدگی‌ها و نوآوری‌های متفکران روشنگری، اهمیت این دوره را به‌عنوان فصلی محوری در داستان جاری اندیشه و پیشرفت فکری بشر تأیید می‌کند.
کتاب تاریخ فلسفه (جلد چهارم)
سروش
فردریک چارلز کاپلستون
علمی و فرهنگی
