زبان شناسان در این نکته متفق القول اند که زبان در گام نخست ابزار ایجاد ارتباط است. در هر فرآیند ارتباط پیامی از سوی گوینده به مخاطب ارسال می شود. این پیام به کمک مجموعه ای از واژه های یک زبان که بر روی محور همنشینی قرار گرفته اند، انتقال می یابد. همنشینی واژه ها بر روی این محور تابع قواعدی است و حاصل این همنشینی، باری اطلاعی است که از طریق پیام انتقال می یابد و از طریق گزاره های انباشته در ذهن مخاطب محک زده می شود. حال اگر به هر طریق، پیام به شکلی انتقال یابد که ارزشش بیش از بار اطلاعی اش باشد، توجه به سمت خود پیام معطوف خواهد شد. در چنین شرایطی به قلمرو نقش ادبی زبان گام نهاده ایم. به هر حال، باید بر این نکته تأکید داشت که مرز مشخصی میان این نقش زبان و دیگر نقش ها وجود ندارد. یاکوبسن حتی در چهارچوب نقش ادبی زبان نیز به این واقعیت اذعان دارد. به اعتقاد وی، در شعر حماسی که بر سوم شخص متمرکز است، زبان کاربردی قویا ارجاعی دارد و شعر غنایی که به سوی اول شخص گرایش دارد، پیوند تنگاتنگی با کارکرد عاطفی زبان دارد. فهرست مطالب کتاب