کتاب سیاست نامه

بگوی که من مردی رویگر زاده ام و از پدر رویگری آموخته ام و خوردنین ( ۱۶۴) من نان جوین و ماهی و پیاز و تره بوده است. و این پادشاهی و گنج و خواسته از سر عیاری و شیر مردی به دست آورده ام نه از پدر به میراث دارم و نه از تو یافته ام. از پای ننشینم تا سر تو به مهدیه ( ۱۶۵) نفرستم و خاندان ترا بیران نکنم. یا آنچه گفتم بکنم و یا هم به سر نان جوین و ماهی و پیاز خوردن باز شوم. و اینک گنج ها را در باز کردم و لشکرها را بخواندم و بر اثر این قاصد و پیغام آمدم. » و قاصد خلیفه را گسیل کرد و هرچند خلیفه قاصدان و نامه می فرستاد البتّه او از سر این حدیث درنگذشت. و لشکرها را گرد کرد و از خوزستان روی سوی بغداد نهاد. چون سه منزل رفته بود قولنجش ( ۱۶۶) بگرفت و حالش به جایی رسید [ که ] دانست که از آن درد نرهد. برادر خویش را، عمرولیث را، ولی عهد کرد و گنج نامه ها ( ۱۶۷) به وی داد و فرمان یافت. و عمرولیث از آنجا بازگشت و به کوهستان ( ۱۶۸) عراق آمد و یک چند آنجا بود. و از آنجا به خراسان شد و پادشاهی می کرد و خلیفه را طاعت می داشت. و لشکر و رعیت، عمرو را دوست تر از یعقوب داشتند که این عمرو بس بزرگ همّت و بزرگ عطا و بیدار و باسیاست بوده است و مروّت و همّت او تا آنجا بوده است که مطبخ او را چهارصد شتر می کشیدند. چیزهای دیگر قیاس این می باید گرفت. ولیکن خلیفه را از وی استشعاری ( ۱۶۹) می بود که نباید که ( ۱۷۰) او نیز بر طریقت برادر باشد و فرداروز همان پیش گیرد که برادر بر دست گرفته بود. هرچند که عمرو این اعتقاد نداشت ولیکن خلیفه از این معنی اندیشه مند بود و پیوسته در سرْ کس می فرستاد به بخارا به نزدیک اسمعیل بن احمد که خروج کن و بر عمرولیث لشکر کش و ملک از دست او بیرون کن که تو بر حق تری امارت خراسان و عراق را که این ملک سال های بسیار پدران ترا بوده است و ایشان به تغلّب دارند ( ۱۷۱) . یکی آنکه خداوند حق توی و دیگر آنکه سیرت های تو پسندیده است و سه دیگر آنکه دعای من در قفای تست. بدین هر سه معنی شک نکنم که ایزد تعالی ترا بر او نصرت دهد. بدان منگر که ترا عدّت ( ۱۷۲) و لشکر اندک است، بدان نگر که خدای، عزّوجلّ، می گوید: « کمْ منْ فئه قلیله غلبتْ فئه کثیره باذْن الله و الله مع الصّابرین ( ۱۷۳) . »