امیل زولا را بیشتر بخاطر رمانها و روزنامهنگاریاش میشناسند و شاید کمتر کسی بداند، این نویسندۀ بزرگ فرانسوی، نمایشنامه هم نوشته است. وقتی صبحت از مکتب ادبی ناتورالیسم میشود، نام زولا و کتاب «ژرمینال» و مجموعه بیست جلدی «روگن ماکار»اش به ذهن میآید. نشر نی، کتاب «رنه و مادلن»را به عنوان چهل و چهارمین جلد از مجموعۀ «جهان نمایش»به چاپ رسانده است. این کتاب شامل دو نمایشنامه از زولا است: رْنه و مادلن که هر کدام حال و هوای خاص خودشان را دارد.
مادلن نمایشنامهای در سه پرده است و رْنه در پنج پرده. زولا بعدها رمان «مادلن فرات» را با الهام از همین درام سه پردهای مادلن نوشت. رنه نیز در سال ۱۸۸۷ پس از فراز و نشیبهای بسیار روی صحنه رفت.
خیلیها بر این باورند که زولا، به قدری در توصیف واقعیات اجتماع و طبیعت انسانها، قدرتمند است که میتوان نمایشنامههایش را حتی با خواندن، به روشنی در ذهن مجسم کرد و صحنهها را به شکلی زنده دید. مثلا در همین نمایشنامۀ «رنه»، زولا به شکلی روشن تصویری از باتلاقی ارائه داده است که فرانسه، در دوران امپراتوری دوم، در آن اسیر شده بود.
امیل زولا در سال ۱۸۴۰ در پاریس به دنیا آمد. پدرش ایتالیایی بود و اهل ونیز و مادرش فرانسوی و اهل دوردان. او فقط هفت سال داشت، که پدرش را از دست داد و از آن زمان به بعد کمکم با تلخیها و سختیهای زندگی رو به رو شد. رولا از همان سنین دوست داشت در آینده نویسنده شود و از اوایل جوانی، شروع به مطالعۀ جدی در این زمینه کرد. او نتوانست با موفقیت درسش را بخواند و وارد دانشگاه شود. زولا پیش از آنکه نویسندگی را به عنوان شغلی تمام وقت انتخاب کند، زندگی سختی داشت و با کارهایی چون، بستهبندی و توزیع کالا در یک انتشارات و یا کارمندی در یک شرکت حمل و نقل، روزگار میگذراند. در سال ۱۸۶۴ زولا اولین کتاب خود را با نام «قصهای برای نینون» منتشر کرد و همین کتاب زمینه شهرت و اعتبار او و آشناییاش با برادران گنکور را فراهم کرد. بعد از آن او، نویسندگی را به شکلی تمام وقت در پیش گرفت و در سال ۱۸۶۷ «ترز راکن» را چاپ کرد و بعد از آن دیگر کارهایش یکی بعد از دیگری او را به شهرت رساند و امروزه او را یکی از بزرگترین و تاثیرگذرانترین نویسندگان ادبیات فرانسه، میشناسند.
امیل زولا را یکی از آخرین نویسندگان کلاسیک قرن نوزدهم به حساب میآورند. او را نویسندهای ناتورالیست میدانند چرا که باور او بر این بود که خیلی عوامل از جمله، زمان، مکان، شرایط خانوادگی و وراثتی بر انسان و سرنوشت و هویتاش تاثیر میگذارد.
تاکنون رمانهای متعددی از زولا به فارسی ترجمه شده است و حالا شاید خواندن این دو نمایشنامه از او، در کتاب «رنه و مادلن»، برای دوستداران ادبیات نمایشی و علاقهمندان به سبک و سیاق و دنیای زولا، جالب و جذاب باشد.
کتاب رنه و مادلن