کتاب «همبودگی آینده» اثر جورجو آگامبن، فیلسوف معاصر ایتالیایی، یکی از آثار تأثیرگذار در عرصهی فلسفهیسیاسی است که در سال ۱۹۹۰ منتشر شد. آگامبن در این کتاب به بررسی مفاهیمی چون هویت، تفاوت، مثال و قدرتحاکم میپردازد و چشماندازی را برای اندیشیدن به سیاست، ورای چارچوبهای مرسوم ترسیم میکند. برخی از نکات کلیدی که آگامبن در این کتاب به آنها میپردازد، عبارتند از:
- نقد مفهوم هویت و خودانگاری سوژه و در مقابل، طرح مفهوم «هرگونگی» (whatever singularity) بهعنوان راهی برای اندیشیدن به تفاوت و تکینگی بدون حلشدن در هویتی ثابت و ازپیش تعیینشده؛
- بازخوانی مفهوم «مثال» و اهمیت آن در شکلگیری جامعهی آینده. از نظر آگامبن مثال نه صرفا مصداقی جزئی از یک کلیت، بلکه عنصری منحصربهفرد است که همزمان متعلق و نامتعلق به مجموعهای است که بخشی از آن بهشمار میآید؛
- نقد مکانیسمهای قدرت حاکم و سازوکارهایی که افراد را وادار به پذیرش هویتهای ازپیش تعیینشده میکند. آگامبن معتقد است جامعهی آینده باید فضایی برای رهایی از منطق حاکمیت و هویتهای تحمیلی فراهم کند؛
- تأمل دربارهی مفهوم «بیکاری» (inoperativity) و نسبت آن با سیاست. آگامبن بیکاری را نه بهمعنای فقدان فعالیت، بلکه بهعنوان قابلیتی برای رهاشدن از غایتمندی و منطق بهرهوری و فراهم ساختن امکانی برای تجربه متفاوتی از زندگی تصویر میکند.
«همبودگی آینده» با نثری موجز و سبکی نقادانه، پرسشهایی بنیادین را دربارهی حیاتسیاسی مشترک ما مطرح میکند و خواننده را به اندیشیدن در افقهای جدید فرا میخواند. این کتاب نهتنها برای علاقهمندان به فلسفهیسیاسی، که برای هرکسی که بهدنبال راههایی برای زیستن در جهانی تکثرگرا و متفاوت است، خواندنی و ضروری بهشمار میآید.
کتاب همبودگی آینده