کتاب «کارمن و چند داستان دیگر» ترجمۀ فارسی شش داستان از پروسپر مریمه است. داستان «کارمن»، که درواقع یک رمان کوتاه است، مشهورترین داستان کتاب «کارمن و چند داستان دیگر» و از مهمترین و معروفترین آثار مریمه و اثری مهم و کلاسیک در تاریخ ادبیات داستانی است. براساس این داستان، اپرایی معروف ساخته شده است. همچنین این داستان دستمایۀ انواع اقتباسهای سینمایی هم بوده که از جملۀ آنها میتوان به اقتباسهای چارلی چاپلین، رائول والش و ارنست لوبیچ اشاره کرد.
رمان کوتاه «کارمن» از مجموعۀ «کارمن و چند داستان دیگر» با الهام از سفری نوشته شده که مریمه به اسپانیا داشته است. داستان «کارمن» درباره سرجوخهای بهنام دون خوزه است. او سرباز سوارهنظام اسپانیا است و سپاهی که در آن قرار دارد، نزدیک شهر سویل اردو زده است. دون خوزه ماموریت پیدا کرده دختری بهنام کارمن را بازداشت کند. سرجوخه مردی جدی و متعصب است و متهم، دختری کولی که در کارهای خلاف دست دارد. رمان کوتاه «کارمن» رمانی پرحادثه است که در آن به پیچیدگیها و بیتابیهای آدمی پرداخته شده است. فصل پایانی رمان کوتاه «کارمن» به توضیحات نویسنده دربارۀ کولیها و ارائۀ اطلاعاتی تاریخی دربارۀ آنها اختصاص دارد. راوی داستان، خود مریمه است و قصهاش را در بستر زمانی سال ۱۸۳۰ روایت میکند.
علت نوشتن اینداستان، علاقهای است که پروسپر مریمه به زندگی و سرگذشت کولیها داشته و مدتها دربارهشان مطالعه و تحقیق داشته است. یکی از منابع مریمه برای اینمطالعات، شعر «کولیها» اثر الکساندر پوشکین بوده که مریمه آن را به فرانسوی ترجمه کرده است.
کتاب کارمن و چند داستان دیگر