1. خانه
  2. /
  3. کتاب فضیلت خودخواهی

کتاب فضیلت خودخواهی

نویسنده: آین رند
3 از 3 رأی

کتاب فضیلت خودخواهی

برداشتی تازه از مفهوم خودخواهی
The Virtue of Selfishness: A New Concept of Egoism
انتشارات: علم
٪15
250000
212500
معرفی کتاب فضیلت خودخواهی

کتاب"فضیلت خودخواهی" مجموعه مقالاتی است که اصول اخلاقی فلسفه بحث برانگیز و پیشروی آین راند، یعنی عینیت گرایی را ارائه میدهد. آین راند پیش از این، آثار داستانی پر اقبالی نیز داشته است. آثار راند همواره زمینه ای از فلسفه او، مفهومی جدید از اخلاقیات و اصول اخلاقی و عقلانی بهره شخصی را در بطن خود داشته اند که خود برای تفکر نوع دوستانه-جمع گرایانه، چالش بزرگی را مطرح میکند. فلسفه بحث برانگیز او که مخالفت های بسیاری را به دنبال داشته، زندگی انسان را(زندگی مناسب برای موجودی با توانایی تعقل) معیاری برای ارزش های اخلاقی تلقی میکند و دگرخواهی را با طبیعت بشر، ناسازگار میداند. در این مجموعه مقالات، راند از شما میپرسد که اصلا چرا انسان در وهله اول به اخلاقیات نیاز دارد و در نهایت به پاسخی میرسد که تعریفی جدید از اصول اخلاقی را بر مبنای فضیلت خودخواهی ارائه میدهد.

خودخواهی و فضیلت؟! راند، این عنوان به ظاهر اغراق آمیز و تحریک آمیز را به این دلیل انتخاب کرد که خواهان غلبه بر مفهوم شیطان گونه ای بود که قرن ها از این کلمه ارائه شده بود. راند میگوید: کلمه"خودخواهی"، در استفاده روزمره و رایج، مترادف شیطان است؛ این کلمه، تصویری از قاتلی بیرحم را برای شما مجسم میکند که روی تپه ای از اجساد قدم برمیدارد و از آنها بالا میرود تا به اهداف خود برسد. در حالی که معنی دقیق این کلمه در فرهنگ لغت، " علاقمند به بهره و منفعت شخصی" است.

این مفهوم، هیچ ارزیابی اخلاقی در بر ندارد؛ به ما نمیگوید که علاقمند بودن و اهمیت دادن به منافع شخصی، خیر و یا شر است و یا حتی به ما نشان نمیدهد که چه چیزهایی منافع شخصی به حساب می آید. این وظیفه اخلاق است که چنین سوالهایی را پاسخگو باشد.

درباره آین رند
درباره آین رند
آین رند با نام کامل آلیسا زینوفیونا روزنبام، زاده ی ۲ فوریه ۱۹۰۵ در روسیه و درگذشته ی ۶ مارس ۱۹۸۲ در آمریکا، رمان نویس، فیلسوف، نمایشنامه نویس و فیلمنامه نویس روسی-آمریکایی بود. رمان های پرفروش آین رند، سرچشمه و اطلس شورید، و نقش او در ایجاد و پیشبرد نظام فلسفی که خود آن را «عینیت گرایی» (آبژکتویسم) نام داده بود، بیشترین نقش را در به شهرت رسیدن وی داشته اند.او در یک خانواده ی بورژوای یهودی روس که در سن پترزبورگ زندگی می کردند به دنیا آمد. او بزرگترین دختر از سه دختر زینووی زاخاریویچ روزنبائوم و همسرش آنا بوریسوونا بود که یهودیانی نه چندان مقید بودند. رند که نسبت به هنرهای آزاد اشتیاق داشت، بعدتر گفت که مدرسه را چالش گر نیافته و از سن هشت سالگی شروع به نوشتن نمایشنامه و از سن ده سالگی شروع به نوشتن رمان کرد. بهترین دوست او در دبیرستان معتبر استونینا الگا، خواهر کوچکتر ولادیمیر ناباکوف بود. این دو دختر به سیاست علاقه ی وافری داشته و در عمارت ناباکوف به بحث می پرداختند: ناباکوف از سلطنت مشروطه و رند از ایده آل های جمهوری خواهانه دفاع می کرد.
قسمت هایی از کتاب فضیلت خودخواهی

اخلاق مبتنی بر دگرخواهی (altruism) تصویر درنده خویی و بیرحمی را برای مفهوم واژه خودخواهی خلق کرده است تا آدمی را وادار کند که در اندیشه غیر انسانی را بپذیرد: (۱) هرگونه پرداختن به خواسته ها و علایق خویشتن کاری پلید است، فارغ از اینکه این خواسته ها و علایق چه باشد؛ (۲) کارهای ددمنشانه وا بی رحمانه در اصل مربوط به خواسته های شخصی آدمی است که دیدگاه دگر خواهی به انسان توصیه می کند این خواسته های خود را فدای خواسته های همسایگانش کند). و برای آنکه نگاهی به ماهیت دگرخواهی، پیامدها و حجم سنگین تباهی های اخلاقی برخاسته از آن داشته باشیم باید شما را به کتاب «اطلس شوریده ( Atlas shrugged) یا به عناوین هر یک از روزنامه های امروزی ارجاع دهم. آنچه در اینجا مدنظر ماست کاستی ها و ناکارآمدی های نظریه دگرخواهی در حوزه نظریة اخلاقی است. دو پرسش اخلاقی وجود دارد که دگرخواهی هر دوی آنها را در یک بسته واحد می گنجاند: (۱) ارزش ها چیستند؟ (۲) چه کسانی باید از ارزش ها بهره مند و برخوردار گردند؟ دگرخواهی پرسش دوم را جایگزین پرسش نخست می کند و از ارائه تعریفی از ارزش های اخلاقی طفره می رود. و با این کار در واقع آدمی را بدون هیچ گونه راهنمای اخلاقی به حال خود رها می کند. دگر خواهی می گوید هر کار و اقدامی که در راستای سودرسانی به دیگران انجام شود عملی نیک است و هر کاری که در راستای منافع شخصی باشد عملی بد است. از این رو، تنها معیاری که به یک عمل ارزش اخلاقی می بخشد سودرسان و بهره بخش بودن آن است و مادامی که هر کسی غیر از خود شخص از این عمل بهره مند گردد عملی رواست بنابراین بی اخلاقی های وحشتناک، بی عدالتی های مزمن، معیارهای دوگانه مضحک، کشمکش ها و ستیزه های لاینحل که بر روابط انسانی و جوامع انسانی در سراسر تاریخ سایه افکنده است همگی در زیر چتر گونه هایی از اخلاق مبتنی بر دگر خواهی بوده است. ببینید که امروزه چه قضاوت های اخلاقی شرم آوری رواج دارد. صنعتگری که تولید ثروت می کند و تبهکاری که از بانک سرقت می کند هر دو به یک اندازه فاقد اخلاق شناخته می شوند، زیرا هر دوی آنها در پی کسب ثروت برای منافع خودخواهانه خویش اند. جوانی که از کارش دست می کشد تا از والدینش حمایت کند و هرگز از مرتبه منشی خواروبارفروشی فراتر نمی رود، از نظر اخلاقی برتر از جوانی دانسته می شود که تلاش و تکاپو می کند و به آرزوهای شخصی اش دست می یابد. یک حاکم خودکامه (دیکتاتور) فردی اخلاق مدار شناخته می شود زیرا ستمگری های وصف ناپذیری که مرتکب می شود در راستای منافع مردم است و نه منافع خودش ببینید این معیار بهره رسانی که برای اخلاق در نظر گرفته شده است چه بر سر زندگی آدمی آورده است.

مقالات مرتبط با کتاب فضیلت خودخواهی
چرا و چگونه فلسفه بخوانیم
چرا و چگونه فلسفه بخوانیم
ادامه مقاله
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب فضیلت خودخواهی" ثبت می‌کند