کتاب «ایران ساسانی و پیوندش با تمدن‌های همسایه» اثر تورج دریایی و متئو کمپارتی، نگاهی جامع و تازه به دوره‌ی ساسانی و روابط این امپراتوری با همسایگان خود ارائه می‌دهد. این کتاب حاصل دو همایش پژوهشی در ایتالیا و آمریکا است و توسط ده متخصص تاریخ دوره‌ی ساسانی نگاشته‌شده است. این اثر به‌ویژه بر پیوندهای امپراتوری ساسانی با همسایگانش تمرکز دارد و با استفاده از آخرین یافته‌ها، دیدگاه‌های جدیدی را در این زمینه ارائه می‌کند.
مقالات این کتاب طیف گسترده‌ای از موضوعات را پوشش می‌دهد، از جمله: سکه‌های هوکی و ایدئولوژی و رقابت سیاسی ساسانیان، هلنیسم در دربار ساسانیان و احیای هنر کلاسیک در ایران پیش از اسلام، علل و پیامدهای تعطیلی مدرسه‌ی نوافلاطونی آتن، نقش‌برجسته‌های پساساسانی و تصویرسازی‌های ساسانی در عصر قاجار، مسیحیت در ایران ساسانی، سلطنت، کاریزما و طالع‌بینی در ارمنستان مسیحی، مانویت ایرانی، جایگاه قفقاز در اواخر عهد باستان، پایان حکومت ساسانیان و تحولات مرکز و حاشیه‌ی ایرانشهر.
قلمرو امپراتوری ساسانی به‌عنوان ایرانشهر شناخته می‌شد. این قلمرو در‌واقع یک امپراتوری غربی در آسیا بود که در جبهه‌ی شرقی با جهان هندو-چینی، کوشانی، هفتالی‌ها و ترک‌ها و در غرب با جهان رومی-بیزانسی هم‌مرز بود. ساسانیان توانستند به مدت بیش از چهار قرن با این اقوام، پادشاهی‌ها و امپراتوری‌های همسایه با موفقیت کنار بیایند و خود را به‌عنوان یکی از قدرت‌های برتر اواخر عهد باستان تثبیت کنند. این کتاب با ارائه دیدگاه‌های جدید و بررسی پیوندهای ایران ساسانی با تمدن‌های همسایه، به درک عمیق‌تر این دوره‌ی مهم تاریخی کمک می‌کند.
در‌واقع کتاب «ایران ساسانی و پیوندش با تمدن‌های همسایه»، به بررسی جایگاه و نقش برجسته‌ی امپراتوری ساسانی در منطقه و روابط آن با همسایگان می‌پردازد. همچنین، با توجه به حضور ده متخصص تاریخ ساسانی در تألیف این اثر، می‌توان آن را اثری جامع و معتبر در حوزه‌ی مطالعات ساسانی دانست.
در مجموع، «ایران ساسانی و پیوندش با تمدن‌های همسایه» کتابی ارزشمند است که به بررسی جنبه‌های مختلف روابط امپراتوری ساسانی با همسایگان خود، اقدامات دربار، اندیشه های دینی و غیره می‌پردازد و با ارائه دیدگاه‌های نوین، درک ما را از این دوره مهم تاریخی ایران کامل‌تر می‌کند.
کتاب ایران ساسانی و پیوندش با تمدن های همسایه
مروارید
تورج دریایی
