کتاب کافه کنار سد

«کافه کنار سد» نمایشنامه‌ای از کانر مک‌فرسن، نمایشنامه‌نویس ایرلندی است که نخستین بار در سال 1997 در تئاتر رویال کورت لندن اجرا شد. مک‌فرسون، که به‌دلیل قدرت داستان‌سرایی و توانایی خلق فضایی وهم‌آلود مشهور است، در این اثر با استفاده از عناصر فولکلور ایرلندی، داستان‌های ارواح و درامی انسانی، اثری شخصیت‌محور و صمیمی خلق کرده است. این نمایشنامه که تحسین گسترده‌ای از منتقدان دریافت کرد، جایزه اولیویه برای بهترین نمایشنامه جدید را به دست آورد و مک‌فرسون را به‌عنوان یکی از نمایشنامه‌نویسان برجسته معاصر معرفی کرد.
«کافه کنار سد» در فضای یک میخانه روستایی در غرب ایرلند اتفاق می‌افتد و بر گفت‌وگوی گروهی از مردم محلی تمرکز دارد که در شبی از سال دور هم جمع می‌شوند. با پیشروی شب، گفتگوها چرخشی فراطبیعی پیدا می‌کنند و داستان‌های ارواح به‌تدریج آشکار می‌شوند که احساسات و آسیب‌پذیری‌های پنهان شخصیت‌ها را نیز نمایان می‌سازد. کل نمایشنامه در یک میخانه روستایی آرام و قدیمی که توسط برندان اداره می‌شود، می‌گذرد. شب با مکالمه‌های کوچک و شوخی‌های دوستانه بین جک، یک مکانیک محلی، و جیم، مردی که از مادر پیرش مراقبت می‌کند‌ آغاز می‌شود. ورود فینبار، تاجری ثروتمندتر از منطقه‌ و والری، تازه‌واردی به دهکده، فضا را تغییر می‌دهد. مردان برای تحت‌ تأثیر قراردادن والری، شروع به تعریف داستان‌های وهم‌آلودی می‌کنند که در منطقه اتفاق افتاده است. داستان‌هایی که برخوردهای شبح‌وار و وقایع غیرقابل توضیح را بازگو می‌کنند. با پیشروی داستان‌ها، هر‌کدام تیره‌تر و پیچیده‌تر از قبلی می‌شود و علاوه‌بر مسائل ماوراءالطبیعه، زندگی شخصی و درونی شخصیت‌ها را نیز منعکس می‌کند. نقطه اوج شب وقتی فرا می‌رسد که والری، پس از گوش‌دادن به این داستان‌ها، از اندوه شخصی و تجربه از دست‌دادن خود سخن می‌گوید. این داستان والری بحث را به سطحی انسانی‌تر و عاطفی‌تر بازمی‌گرداند. «کافه کنار سد» بیش از مجموعه‌ای از داستان‌های ارواح است؛ نمایشنامه‌ای است درباره انزوا، تنهایی و نیاز به ارتباط. مک‌فرسن در این اثر به مضامینی همچون خاطره، پشیمانی و دردهای نهانی که زندگی شخصیت‌ها را شکل داده‌اند، می‌پردازد. داستان‌های ماوراءالطبیعه به‌عنوان وسیله‌ای برای افشای ترس‌ها، آرزوها و آسیب‌های درونی شخصیت‌ها به کار گرفته شده‌اند. عنوان نمایشنامه، «The Weir» (به‌معنای سرریز یا سدی که جریان آب را کنترل می‌کند)، هم استعاره‌ای است از موانع فیزیکی و هم نمادی از موانع عاطفی که شخصیت‌ها در مواجهه با احساسات و تجربیات گذشته خود ایجاد کرده‌اند. با گذر زمان در طول شب، این موانع به‌تدریج فرومی‌ریزند و شخصیت‌ها در سطحی عمیق‌تر با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. سبک نوشتاری مک‌فرسن در «کافه کنار سد» با دیالوگ‌های طبیعی و تنش‌های زیرپوستی مشخص می‌شود. نمایشنامه از طریق ساختار داستان‌گویی خود، حس صمیمیت و نزدیکی ایجاد می‌کند و مخاطب را به دنیای شخصیت‌ها وارد می‌کند. فضای روستایی ایرلند، با انزوای خود، بستری مناسب برای بازگویی این داستان‌های فراطبیعی فراهم می‌آورد و به نمایشنامه رنگ‌وبوی فرهنگی ویژه‌ای می‌بخشد.
«کافه کنار سد» نمایشی قدرتمند و بی‌صدا است که از چارچوب داستان‌های ارواح برای کشف احساسات انسانی و نیاز به ارتباط استفاده می‌کند. کانر مک‌فرسن با مهارت در خلق شخصیت‌های زنده و دیالوگ‌های واقعی، اثری ایجاد کرده که در دو سطح فراطبیعی و انسانی طنین‌انداز می‌شود. این نمایشنامه، از طریق پرداختن به موضوعات غم، تنهایی و گذشته‌ای که همچنان شخصیت‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، به یک اثر کلاسیک مدرن در تئاتر معاصر تبدیل شده و استعداد مک‌فرسن را در آمیختن وهم‌آور با انسانی عمیقا به نمایش می‌گذارد.