«خواب زمستانی» فیلمنامۀ فیلمی مشهور به همین نام است. فیلم از ساختههای کارگردان مطرح کشور ترکیه، نوری بیگه جیلان است. این فیلم در سال 2014 برندۀ نخل طلا از جشنواره کن شده است. کتاب «خواب زمستانی» در سال 2023 به چاپ رسیده و ترجمۀ فارسی کتاب از روی نسخۀ ترکی کتاب انجام شده است.
فیلمنامۀ «خواب زمستانی» را نوری بیگه جیلان به همراه همسرش ابرو جیلان نوشته است. هستۀ اصلی داستان فیلم برگرفته از داستانهای کوتاه چخوف است. جیلان میگوید، روح من به روح روسی نزدیکتر است. من یک فرد کاملا مالیخولیایی هستم و فکر میکنم این نوع مالیخولیا در فضای روسیه وجود دارد. جیلان و همسرش در پی آن بودند که فیلمنامه حسی ادبی داشته باشد، بنابراین برخی از دیالوگها را تقریبا کلمه به کلمه از دو داستان چخوف «همسر» و «مردم عالی» برداشتند. آنها برای طراحی شخصیتهای آیدین، نهال و نجلا نیز از این دو داستان الگوبرداری کردهاند.
یکی از مضامین تکراری آثار جیلان تنش بین دو گروه است؛ بین روستایی و شهری و بین کارگر و روشنفکر. در «خواب زمستانی» نیز این تنش وجود دارد. جیلان میگوید به عنوان یک روشنفکر این تنشها را هر روزه حس میکند. او دوستان و بستگانی زیادی هم در روستا دارد و میگوید وقتی برای دیدن این آدمها به روستا میروم ذهنم سریعتر کار میکند و بیشتر از قبل به زندگی فکر میکنم.
داستان در منطقه کوهستانی کاپادوکیه در نواحی مرکزی ترکیه رخ میدهد. در این مکان آیدین یک هتل کوچک دارد. او پیشتر بازیگر بوده و اکنون ستوننویس روزنامه است. آیدین به همراه نهال همسرش که خیلی جوانتر از خودش است و نجلا خواهر نهال که زنی مطلقه است این این هتل کوچک را اداره میکنند. یک خانوادۀ مستاجر فقیر نیز در ملک آیدین زندگی میکنند که باید آنجا را تخلیه کنند. بعد از آنکه پسر کوچک خانوادۀ مستأجر به جیپ آیدین سنگ پرتاب میکند و چیزی نمانده تا باعث تصادف شود، زنجیرهای از رخدادها آغاز میشود که پیامدهای تراژیکی برای هردو خانواده دارد.
کتاب از دو بخش تشکیل شده است: بخش اول فیلمنامه و بخش دوم یادداشتهای کارگردان است. این یادداشتها مربوط به زمان فیلمبرداری و تدوین فیلم هستند. بنابراین بخش دوم کتاب برای کسانی که فیلم را دیدهاند و شاید خواندن فیلمنامه دیگر برایشان جذابیتی نداشته باشد، مفید است. برای علاقهمندان به سینما همواره نحوۀ کارگردانی و چالشهای پشت صحنه جذاب است و نویسندگان کتاب با چاپ یادداشتها در بخش دوم کتاب به این نیاز علاقمندان پاسخ دادهاند.
کتاب خواب زمستانی