«سرزمین خاکسترها و الماسها» یک اثر عمیق و شخصی از یوجنیو باربا است که به کاوش رابطه منحصر به فرد او با یرژی گروتوفسکی، یکی از تأثیرگذارترین کارگردانان تئاتر قرن بیستم، میپردازد. این کتاب ترکیبی از خاطرات باربا از دوران شاگردیاش در لهستان تحت نظر گروتوفسکی و مجموعهای از ۲۶ نامه رد و بدل شده بین این دو هنرمند است که در آنها به مباحثی فلسفی و تئاتری پرداخته شده است. این نامهها، علاوه بر اینکه بهعنوان راهنمایی برای باربا عمل کردهاند، به بازتاب افکار و رویکردهای انقلابی گروتوفسکی در مورد تئاتر و روشهای آموزشیاش نیز میپردازند.
کتاب با اشاره به دوران حضور باربا در لهستان آغاز میشود، زمانی که در تئاتر آزمایشگاهی گروتوفسکی فعالیت میکرد. باربا در این بخش به تماشای تجربههای نوآورانه گروتوفسکی پرداخته و روشهای سختگیرانه و تجربی او را بررسی میکند. این روشها تلاش داشتند تئاتر را به شکل اولیه و ماهوی آن بازگردانند و از مجموعههای پیچیده و جلوههای بیرونی فاصله بگیرند و بیشتر بر بدن و حضور بازیگر تمرکز کنند. بخش دوم کتاب شامل ۲۶ نامهای است که باربا از گروتوفسکی دریافت کرده است. این نامهها نه تنها بهعنوان راهنمایی برای باربا عمل میکنند، بلکه به بحثهای فلسفی در مورد ماهیت تئاتر، نقش بازیگر و اساس فلسفی اجرا میپردازند. در این مکاتبات، گروتوفسکی تئاتر را بهعنوان وسیلهای برای کاوش درونی و معنوی مطرح میکند و باربا را تشویق میکند تا به جستجوی مرزهای جدید در هنر تئاتر بپردازد. محور اصلی کتاب «سرزمین خاکسترها و الماسها»، پیشرفت هنرمند از طریق فرآیند مربیگری و تفکر فلسفی است. باربا در این کتاب بهطور عمیق از تأثیرات گروتوفسکی بر روند رشد خود و دیدگاههای هنریاش سخن میگوید. نامههای رد و بدل شده بین این دو هنرمند بهطور ویژه، نشاندهنده تبادل فکری و هنری صمیمی است که در آن، گروتوفسکی بارها بر جنبه معنوی و فلسفی تئاتر تأکید میکند. باربا همچنین اشاره میکند که فلسفه تئاتر گروتوفسکی بهطور عمیق با سنتهای فلسفی شرقی و غربی آمیخته است. این کتاب بررسی میکند که چگونه این رویکرد معنوی تأثیرات قابلتوجهی بر فلسفه تئاتری باربا و کارهای آینده او بهعنوان بنیانگذار تئاتر Odin در دانمارک داشت.
«سرزمین خاکسترها و الماسها» بهعنوان یک منبع ارزشمند برای درک تأثیرات مربیگری و فلسفه تئاتری گروتوفسکی بر نسل جدید هنرمندان مطرح است. این کتاب علاوه بر نمایش دیدگاههای منحصربهفرد گروتوفسکی درباره تئاتر، نشان میدهد که چگونه این دیدگاهها از طریق تربیت و تبادل اندیشهها به نسلهای جدید منتقل شده است. برای محققان تئاتر، هنرمندان و علاقهمندان به پیوند هنر، فلسفه و رشد شخصی، این کتاب منبعی ضروری و جالب توجه است که چالشهای معنوی، فکری و هنری در تئاتر را بهخوبی معرفی میکند.
کتاب سرزمین خاکسترها و الماس ها