اولین واکنش حیوانها فرار از ماست. ما کی هستیم که چنین وحشتی به بار میآوریم؟ برخورد با حیوانهای وحشی، که بهندرت از دور دیده میشوند، بسیار گذراست... چطور از حسی حرف بزنم که یک روز در برابر دو مادهگوزن غافلگیرشده در حاشیهٔ جنگل تجربه کردم؟ آثار ژروم مزو، با وجود تفاوت فضاها، چند عنصر مشترک دارند: زبانی صیقلخورده که در عین شاعرانگی به زبان گفتار نزدیک است، طنزی سرد و گزنده، و گسستگی در روایت. در روایت او، خاطرات، بهویژه خاطرات کودکی، نقشی مهم دارند، اما گویی این خاطرهها پراکنده به یاد میآیند، بدون ترتیب زمانی و بدوت تأکید روی موضوعی خاص.
تماما مدرنها یکی از خاصترین آثار ژروم مزو نویسندۀ سوئیسی است. زبان صیقلخوردۀ مزو در این اثر گرچه به زبان گفتار نزدیک است، با طنزی سرد و گزنده و گسستگی در روایت، حالوهوای مدرنشدن در سوئیس، حیات خانوادگی، مواجهه به مرگ و مسئلۀ همیشگی هویت.
مزو، در کنار روایت گاهشمار زندگی یک خانوادۀ کوچک در روستایی گمشده در وله )خانوادۀ خودش(، روایتی تاریخی و مستند به دست میدهد از مدرن شدن کشور سوئیس بین سالهای آخر دهۀ هفتاد و سالهای اول دهۀ هشتاد.
برای این کار، نویسنده به تحقیقی گسترده در اسناد و آثار و مقالههای چاپشده در روزنامههای آندوره روی آورده و حدود یکسوم حجم کتاب بازنشر این اسناد است. برخی از منتقدان ادبی، تماما مدرنها را شبیه یک خودزندگینامه دانستهاند، گرچه مزو در این اثر با سبک روایی خاص خود، داستانی را تعریف میکند که چندان محدود به یک زمان و یک جغرافیا نیست.در کتاب تماما مدرنها، نویسنده آگاهانه به مسئلۀ روستا هم میپردازد. شایعههایی وجود دارد که همهجا پخش میشوند، همه تقریبا از همهچیز دیگران خبر دارند و ازاینرو، در محیطی کاملا متفاوت با محیط شهری هستیم و مردم رفتار متفاوتی دارند، با حسننیتها و بدگمانیهای متفاوت. او همچنین از رخدادها و شخصیتهای واقعی برای نوشتن الهام میگیرد و از این نظر شبیه برخی کارهای پاتریک مودیانو، نویسندۀ فرانسوی برندۀ جایزۀ نوبل، مینویسد. البته هیچکدامشان نمیخواهند با تکیه بر امر واقعی یک رمان متعارف، نظیر آنچه در ادبیات مرسوم است، بنویسند. مزو بهوضوح نوشتن از زندگی عادی را خیلی دوست دارد، چرا که معتقد است همین زندگی عادی عناصری پنهانی دارد که میتوانند برای مخاطب بسیار حیرتآور، نگرانکننده و حتی عمیق باشند.
ژروم مزو که امروز، در قرن بیستویکم، از نویسندگان مهم سوئیس به شمار میآید، از خاطرات و تصویرها و تکهپارههای روح و حیات انسانها – در مواردی، حتی خانوادۀ خودش – برای گشودن دریچهای به ذهن شخصیتها استفاده میکند. او سنتی و متعارف نمینویسد و کمی هم اهل طنازی است، البته به سبک خودش و بدون تقلید از دیگران.
کتاب تماما مدرن ها