کتاب باراگان، سرزمین بی حکمران

رمان «باراگان، سرزمین بی‌حکمران» اثر پانائیت ایستراتی، تصویری تکان‌دهنده، شاعرانه و واقع‌گرایانه از زندگی مردم فقیر رومانی در اوایل قرن بیستم ارائه می‌دهد. این اثر، که بر پایه جنایتی واقعی در مارس ۱۹۰۷ نوشته شده، به کشتار بی‌رحمانه‌ی ده‌ها هزار روستایی بی‌گناه در دشت باراگان می‌پردازد؛ جنایتی که نه‌تنها عاملان آن هرگز مجازات نشدند، بلکه در حافظه‌ی تاریخی کشور نیز به حاشیه رانده شد. ایستراتی این کتاب را به مردم ستمدیده رومانی، به‌ویژه ساکنان استانیلشتی، بیلشتی و هودوویا، و قربانیان این سرکوب خونین تقدیم کرده است.
در قلب داستان، دو نوجوان به نام‌های میه‌آی و پدرو قرار دارند که در فقر مطلق و در سایه‌ی بی‌عدالتی ساختاری در دشت پهناور و خشن باراگان رشد کرده‌اند. آن‌ها تصمیم می‌گیرند خانه را ترک کنند و به سفری پرماجرا در دل این سرزمین آغاز می‌کنند؛ سفری که بیش از آنکه جغرافیایی باشد، سفری درونی و اجتماعی است. در طول این مسیر، آن‌ها با واقعیت‌های تلخ جامعه خود-از رنج انسان‌ها گرفته تا ظلم نهادینه‌شده و نابرابری‌های شدید-رو‌به‌رو می‌شوند و به نمادی از مقاومت خاموش و شورش فروخورده بدل می‌گردند.
رمان، در لایه‌های مختلف خود، به موضوعاتی چون فقر و استثمار روستاییان، جنایت و بی‌عدالتی سیاسی، کودکی در برابر بی‌رحمی جهان بزرگسالان، و سرسختی طبیعت در شکل‌دادن به سرنوشت انسان‌ها می‌پردازد. طبیعت دشت باراگان، با خشونت بی‌پایان و سکوت سنگینش، همچون شخصیتی مستقل در روایت حضور دارد؛ زمینی بی‌حکمران که گویی هم بازتاب‌کننده‌ی خشونت انسان‌هاست و هم بستری برای آرزوی رهایی.
زبان ایستراتی در این اثر، همانند دیگر نوشته‌هایش، سرشار از احساس، صراحت و همدلی با فرودستان است. او با بیانی گرم و انسانی، نه‌تنها روایتی از یک جنایت تاریخی را بازگو می‌کند، بلکه به ریشه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی این ظلم می‌پردازد و صدای خاموش شدگان را از دل سکوت و فراموشی بیرون می‌کشد.