پزشک نیا نسبت به شرایط اجتماعی حساس بود . توجه وی در تعداد زیادی از نقاشی هایش به موضوعات اجتماعی ، به ویژه زندگی روستاییان ، کارگران و زحمتکشان و طیفی از طبقه متوسط حکایت گر رنجی است که می برده است. دست نوشته هایی از او وجود دارد که دلسوزی مبهوت کننده ی وی را نسبت به طبقات کارگر و زحمتکش و روستاییان در مناطق محروم ایران نشان می دهد . او در آنها به دولت توصیه می کند که برای اینان پوشاک حداقلی تدارک ببیند تا چهره ی فقر و رنج و ناداری چنین آزاردهنده نباشد. فرزندان او ، به ویژه نیلوفر و سوسن ، سپری کردن زندگی سخت آن روزگار را با مهربانی بی دریغ او نشانه ی سلامت می دانند. به دلیل این روایت های متفاوت است که نمی توان در مورد دگرگونی های روحی و روانی هوشنگ پزشک نیا رای قطعی صادر کرد . همان طور که به درستی نمی توان از گرایش مذهبی سال های پایانی عمر او تحلیل قاطعانه به دست داد.