کتاب مجالس عارفان

فرهنگ و ادبیات گذشتۀ ما مرهون آثار برجای مانده از عارفان و فیلسوفان و دیگر عالمانی است که در طول بیش از ده قرن به رشتۀ تحریر درآمده است و آنچه از این آثار به دست ما رسیده است، نسبت به کل آن بسیار ناچیز است. «مجالس عارفان» بخش اندکی از گنجینۀ ادب و معرفت پارسی است که تاکنون به دلیل فهرست‌نویسی نادرست برای ما ناشناخته بوده است. این مجالس در جنگی به شماره 1300 در کتابخانۀ منطقه‌ای قونیه نگهداری می‌شود که دربردارندۀ ده‌ها رساله و مکتوب بزرگ و کوچک است و در فهرست کتابخانه تنها با عنوان «رسالة فی التصوف» معرفی شده است.

این کتاب یکی از کهن‌ترین و لطیف‌ترین متون ادبیات پارسی است که از یک‌سو ما را در شناخت بهتر ادبیات و فرهنگ ایران اسلامی یاری می‌رساند و از سوی دیگر با دغدغه‌ها و آموزه‌های معرفتی و طریقتی بزرگانی چون ابوسعید ابوالخیر و خواجه یوسف همدانی آشنا می‌سازد که پیش از این ما آنها را بیشتر از زبان دیگران شناخته بودیم.

ابوسعید ابوالخیر روز یکشنبه اول ماه محرم سال 357 در میهنه به دنیا آمد و در روز پنج‌شنبه چهارم شعبان سال 440 در همان‌جا درگذشت. آوازۀ شیخ در زمان حیاتش از شرق به غرب همه جا را فرا گرفت. مجالس ابوسعید بارزترین وجهۀ ارتباطی او با دیگران بود، گو اینکه اولین مواجهۀ بیشتر مدرمان زمان ابوسعید نیز با وی از راه همین مجالس بوده است.