پرداختن به شرح جامعه شناسی شناخت کارل مانهایم که خوانده ی فرهیخته ی ایرانی ما با ترجمه ی اثر دوران ساز او زیر عنوان (ایدئولوژی و اوتوپی) (آرمان شناسی و ناکجاآباد) آشناست، کاری است خطیر و لذا صاحب این گفتار در این اثر به طور حتم خطر کرده است! وسعت نظر، ژوفای تفحصات و رسایی کلام مانهایم، که او را دقیقا بین جامعه شناسی های شناخت چپ مارکس و راست شئلر قرار می دهد، به حدی است که امروزه اکثر جامعه شناسان متأمل در این سپهر، حتی گاه نادانسته و ناخواسته، به گونه ی مانهایمی می اندیشند! البته نیروی پرتوان بورژوازی (کاپیتالیسم) معاصر نیز با دو بازوی قدرتمند اقتصاد لیبرال و دموکراسی سیاسی خود از پشت به مانهایمی شدن فضای جامعه شناسی شناخت کنونی کمک نموده است! مع الوص شارح شارح این بیان با افکار آن بزرگ، با همه ی فطاتی که در گفتار فاخر او نهفته است، مدارا نکرده است و پیوسته با خود گفته است، مانهایم را می ستاییم، ولی حقیقت زندگانی انسان ها و دانش جامعه شناسی را بیش تر از او! نگارنده نیک می داند که سخن راندن پیرامون اندیشه های بزرگانی نظیر مارکس و مانهایم کاری خرد و ساده نیست. بنابراین آن چه در این اثر مختصر ارائه شده است بدون تردید شرحی است از هزاران کاندر عبارت آمده است!
کتاب جامعه شناسی شناخت کارل مانهایم
قطره
منوچهر آشتیانی
