کتاب تاریخ هنر

نمی دانیم که هنر چگونه آغاز شده است، همان گونه که نمی دانیم زبان چگونه آغاز شده است. اگر معنای هنر را فعالیت هایی چون ساختن معابد و خانه ها، آفریدن تصویرها و تندیس ها، یا بافتن نقش و نگارها بدانیم، هیچ مردمی در هیچ نقطه از جهان نیستند که عاری از هنر باشند، ولی اگر مرادمان از هنر گونه ای از تجملات زیبا، اشیاء روح نواز موزه ها و نگارخانه ها با تزئینات گران بهای مهمانخانه ها و جز این ها باشد، باید بدانیم که واژه ی هنر به این مفهوم دیرزمانی از تداولش نمی گذرد و بسیاری از بزرگ ترین معماران، نقاشان و مجسمه سازان روزگاران گذشته هیچ گاه تصوری از آن در ذهن نداشته اند. بهترین راه درک این تفاوت [تعابیر دوگانه ی هنر] این است که به معماری توجه کنیم.

درگذشته مردم نسبت به نقاشی ها و تندیس ها اغلب نگرش مشابهی داشتند. آن ها را صرفا آثار هنری نمی پنداشتند بلکه برای آن ها، نقش و کارکرد معینی قائل بودند. اگر کسی نمی دانست که بناها برای پاسخ گویی به کدام ضرورت ها ساخته شده اند، نمی توانست داوری و اظهارنظر معتبری درباره ی آن ها داشته باشد. به همین قیاس، بعید است که بی هیچ گونه آگاهی از هدف های کاربردی هنر گذشته، بتوانیم به فهم آن نائل آییم. هرچه بیشتر در مسیر تاریخ به گذشته بازگردیم، هدف هایی را که هنر می بایست در خدمتشان قرار گیرد، معین تر و در عین حال شگفت انگیزتر می یابیم. اگر شهرهای کوچک و بزرگ را ترک گوییم و به روستاها برویم، و یا فراتر از آن، اگر از کشورهای متمدنمان جدا شویم و به سرزمین هایی سفر کنیم که مردمانشان هنوز در اوضاع واحوالی همانند اوضاع واحوال زندگی اجداد بسیار دور ما به سر می برند، خواهیم دید که در آن ها هم هنر، نقش کاربردی و سودمندانه ی خود را داراست. ما این مردمان را ابتدایی» می نامیم، نه به علت آن که انسان هایی ساده تر از ما هستند - فرایندهای اندیشه ی آن ها اغلب از فرایندهای اندیشه ی ما پیچ وتاب های بیشتری دارند - بلکه چون به وضعیتی نزدیک ترند که همه ی افراد بشر زمانی از آن برون آمده اند.