کتاب تاریخ نقد جدید (1)

«تاریخ نقد جدید (1)» نوشته رنه ولک یک اثر چند جلدی برجسته است که به بررسی پیشرفت نقد ادبی در طول دو قرن می‌پردازد. در جلد اول، «اواخر قرن هجدهم»، ولک کاوشی جامع در اندیشه‌های انتقادی در دوره‌ای محوری در تاریخ روشنفکری اروپا را آغاز می‌کند. این جلد، که در سال 1955 منتشر شد، با تمرکز بر جنبش‌ها، چهره‌ها و ایده‌هایی که نظریه ادبی را در نیمه دوم قرن هجدهم شکل داده‌اند، به تحلیل پایه‌های نقد مدرن می‌پردازد.
رنه ولک، به عنوان منتقد و مورخ برجسته ادبی، با بررسی تحول نقد ادبی از عصر روشنگری به عصر مدرن، پروژه‌ای بلندپروازانه را در این مجموعه آغاز می‌کند. در جلد 1، او اواخر قرن هجدهم را مورد بررسی قرار می‌دهد، زمانی که با تغییرات فرهنگی قابل توجهی مانند ظهور رمانتیسم و واکنش به عقل‌گرایی روشنگری مشخص می‌شود. ولک استدلال می‌کند که این دوره زمینه‌ساز بسیاری از ایده‌هایی است که همچنان بر نقد ادبی تأثیر می‌گذارند. کتاب حول محور منتقدان و جنبش‌های اصلی سازماندهی شده و تحلیلی عمیق از چهره‌هایی مانند ادموند برک، دنی دیدرو و یوهان گوتفرید هردر ارائه می‌دهد. ولک بررسی می‌کند که چگونه این متفکران به درک نوظهور زیبایی‌شناسی، سلیقه و نقش ادبیات در جامعه کمک کردند. او گذار از ایده‌آل‌های نئوکلاسیک، که بر نظم، تعادل و عقل تأکید داشتند، به انگیزه‌های احساسی‌تر و تخیلی‌تر رمانتیسم را مورد بررسی قرار می‌دهد.
یکی از نکات کلیدی ولک، تحلیل او از اهمیت روزافزون فردگرایی در نقد در این دوران است. او بررسی می‌کند که چگونه اواخر قرن هجدهم شاهد تغییری به سمت ارزش‌گذاری بیان شخصی، اصالت و تجربه ذهنی خواننده یا منتقد بود که نشان‌دهنده دوری از فرمالیسم انتقادی قبلی است. ولک استدلال می‌کند که این دوره زمینه‌ساز اشکال متنوع‌تر و تفسیری‌تر نقدی است که بر قرن‌های نوزدهم و بیستم تسلط داشتند. ولک گذار از عقل‌گرایی روشنگری به رمانتیسیسم را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که چگونه نقد به سمت رویکردهای احساسی، شهودی و ذهنی در ادبیات گرایش پیدا کرد. بحث درباره‌ی چیستی طعم و زیبایی خوب در نقد قرن هجدهم محور اصلی است. ولک با بررسی ایده‌های کلیدی شخصیت‌هایی مانند برک و دیدرو، به تکامل این مفاهیم می‌پردازد. همچنین این دوره شاهد مباحث فزاینده‌ای درباره‌ی هدف ادبیات بود؛ آیا ادبیات باید در درجه اول آموزشی، سرگرمی یا برانگیختن واکنش‌های عاطفی و اخلاقی عمیق باشد. ولک بررسی می‌کند که چگونه این بحث‌ها در اواخر قرن هجدهم به انتقادهای جدیدی منجر شد. ولک توسعه نقد ادبی را در چارچوب جنبش‌های فکری، فرهنگی و اجتماعی گسترده‌تر آن زمان قرار می‌دهد و تغییرات در نقد را به تغییرات در فلسفه، سیاست و هنر مرتبط می‌سازد.
«تاریخ نقد جدید (1)» منبعی ضروری برای هر کسی است که به تکامل نقد ادبی علاقه‌مند است. پژوهش دقیق و رویکرد جامع رنه ولک به خوانندگان درک عمیقی از ایده‌هایی که تفکر انتقادی مدرن را شکل داده است، می‌دهد. ولک با بررسی چهره‌ها و جنبش‌های کلیدی اواخر قرن هجدهم نه تنها ریشه‌های تاریخی نقد را ردیابی می‌کند، بلکه بینش‌هایی در مورد چگونگی ادامه تأثیر این ایده‌های اولیه بر نظریه ادبی معاصر ارائه می‌دهد.