مقالات این مجموعه که به مناسبت های مختلف نوشته شده عمدتا مرتبط با نقد هویت علوم اجتماعی و تاریخی است که نگارنده کوشیده است بیشتر رابطه پژوهش تاریخی تجربی را با رد و اثبات تزها در علوم اجتماعی و تاریخی به بحث بگذارد" .توصیف، تبیین و نقد"، "شالوده های ماتریالیسم پراتیکی مارکس"، "بحران تئوری و بحران چشم انداز تاریخی"، "نظریه و عقیده"، "نقدی بر معیار ابطال پذیری پوپر "و "مارکسیسم ها و نقد "مقالات این کتاب هستند .بدین سان بخش اعظم کتاب نقد و بررسی اندیشه های مارکسیستی است ;ازجمله نویسنده اذعان می دارد..." :می توان الگویی را تصور کرد که بنابر آن مارکسیسم چیزی جز ماتریالیسم تاریخی و به تعبیر روشن تر سراسر چیزی جز نقد اشکال زندگی اجتماعی و تاریخی انسان و از آن جا بیان پراتیک انتقادی و انقلابی نیست .در مرحله کنونی زندگی اجتماعی و تاریخی انسان، مارکسیسم چیزی جز پراتیک نقد سرمایه داری نیست ."...
کتاب توصیف، تبیین و نقد