موضوعات مطرح در حوزه پژوهش، در علوم انسانی به طور عام و در تاریخ شناسی به طور خاص را می توان در سه سطح طبقه بندی کرد: سطح نخست : روش تحقیق در تاریخ است که بیشتر ناظر به آموزش تکنیک های پژوهش و نگارش است. سطح دوم: روش شناسی تاریخی است و سطح سوم معرفت شناسی تاریخی که ناظر به فهم مباحث معرفت شناختی مانند عینیت و نسبیت در تاریخ شناسی است.در این کتاب هدف این بوده است که اثری ویژه روش تحقیق در تاریخ تهیه کنم . یعنی آنچه به طور مشخص نیاز تحقیقات تاریخی است، مورد توجه قرار گیرد. فلذا سعی نکرده ام در چینش مطالب و تبیین و توضیح آنها از تحقیقات مربوط به دیگر حوزه های علوم انسانی مانند علوم اجتماعی، علوم سیاسی و ... تقلید کنم اگر چه در حوزه روش، تشابهات میان تاریخ شناسی و علوم یاد شده وجود دارد با این حال کوشش کرده ام تحت تأثیر آنها نباشم و اثری کاملا با رنگ و بوی تاریخی ارئه کنم. همچنین کوشش کرده ام برای مباحث مختلفی که در متن حاضر در میان گذاشته ام، مثال های تاریخی بیاورم تا بدین وسیله منظورم را تمام و کمال به خواننده منتقل کنم. مضافا به این که سعی نموده ام تا حد امکان در توضیح و تببین مباحث شیوه اطناب و اطاله سخن را در پیش نگیرم و همواره خود را مقید کرده ام تا به صورت موجز، تمام آنچه را لازم به گفتن است گفته باشم. لازم به ذکر است در ضمیمه این کتاب مبانی نظری نهضت های شیعی صوفی در ایران ( قرون هفتم تا دهم ه.ق) آورده شده است.