نخستین رخنه در وحدت سیاسی قلمرو اسلام،در اوایل خلافت عباسی،با استیلای امویان بر اسپانیا رخ داد. آنگاه عصر حکومت های نیمه مستقل دررسید،وزان پس دولت های بزرگ و نیرومند در ایران و مصر و شام و شبه قاره هند،گرچخ غالبا سیادت عالیه خلافت را می پذیرفتند،اما عملا خلیفه را مقهور خویش گردانیده بودند. ماجرای انقراض خلافت ها و ظهور و سقوط دولت ها و سلسله های متعدد که در پهنه ای بزرگ از اسپانیا تا حدود چین از نیمه دوم قرن دوم هجری تاکنون در جهان اسلام آمدند و رفتند و پیوستگی خاندانی اعضا این سلسله ها را در کتاب حاضر می یابید.
کتاب دولت ها و سلسله های حاکم بر قلمرو اسلام