اطلاعات ما دربارهٔ جهان زندگی دینداران ایرانی به کمی آراء و فهمهای ابتدایی محدود است و به سختی میتوان به دلایل عمیق دینیشان در فضای حاکم برآمد. عموما، ما ایرانیان به جهت حفظ آبرو و رعایت اصول مذهبی در اجتماع، اطلاعات کمتری از زندگی دینی و فرهنگ مردم دیندار داریم. وقتی به دلیل ادب و احترام از عبارت "حاجی" برای اشخاص دینی استفاده میکنیم، اغلب به اشتباه احترام میگذاریم که ممکن است در مواقعی باعث تحریک و تنش شود. به عبارت دیگر، اغلب به اشتباه از "حاجی" به عنوان یک واژه عامیانه یا انتقادی استفاده میشود که میتواند منفی تلقی شود، در حالی که "حاجی" در واقعیت نمایانگر عمق معنویت و دینی است. این واژه نمادی از ارتباط نزدیک با خداوند و انجام مراسم دینی است. از این رو، تفسیرهای مختلفی از این واژه وجود دارد و باید با دقت و احترام نسبت به معنای آن در هر موقعیت عمل کنیم.
کتاب حاجی خودتی