«بمبئی رقص الوان است» جلد آخر مجموعۀ پنج جلدی «تماشای شهر» از نشر اطراف است. این مجموعه گزیدههایی از سفرنامههایی است که ایرانیان در زمان قاجار با مشاهدۀ شهرهای جهان نوشتهاند. هدف از این مجموعه روایت زندگی است و بنابراین بخشهای انتخاب شده حال و هوایی شخصی دارند؛ اینکه مسافران در شهر چه دیده و چه شنیدهاند، چه کردهاند، چه خوردهاند.
«بمبئی رقص الوان است» از هفت گزارش تشکیل شده است، دربارۀ مسافرانی در دوره قاجار که به بمبئی سفر کردهاند. کتاب روایت این مسافران از مواجهه با شهر بمبئی و اهالی فرهنگ و هنر آنجاست. کتاب روایت سفرهایی طولانی همراه با سختیها و دشواریهای فراوان در روزگاری ناامن است. دریازدگی، غذاهای ناسازگار و بیماری بخش کوچکی از ماجراهای این سفرهاست. این سفرها گاه سالها طول میکشیده است مثلا سفر حاجی پیرزاد یک بار سیزده سال و یک بار هم سه سال طول کشیده است.
بمبئی در روزگاران قدیم مثل امروز پررونق بوده و اقتصادی شکوفا داشته است. بسیاری از ایرانیان به دلیل همین رونق به بمبئی سفر میکردهاند. هر چند رابطه ایرانیان و شهر بمبئی بسیار فراتر از این است. بسیاری از زرتشتیان ایران بعد از فتح ایران به دست مسلمانان، برای حفظ دین و آئینشان با کشتی خودشان را به بمبئی رساندهاند. بسیاری از راه بمبئی به زیارت خانه خدا رفتهاند. از این رو گزارشهای ایرانیان از بمبئی بسیار جذاب و خواندنی است.
روایت مسافران از بخشها و لحظات متنوعی تشکیل شده که با جزییات آن را شرح دادهاند. شرح مسیر که معمولا در دریا طی میشد، توصیف خیابانها و ساختمانها، کارخانهها، آدمها و حیوانات و حتی گیاهان بخشی از روایت مسافران است. آیین و آداب، خوراک و پوشاک بخش دیگری از روایت مسافران را تشکیل میدهد و بخش جذاب ماجراها هم مقایسه این موارد با وضعیت ایران است. شگفتی مسافران در برخورد با چیزهایی که برای اولین بار میدیدهاند از قسمتهای جذاب دیگر این سفرنامههاست. قطار، ساختمانهای چند طبقه، ماشین و شیر آب در خانهها بخشی از چیزهایی است که این مسافران برای اولین بار دیده و شگفتزده شدهاند.
در تدوین کتاب عادت امروزی خوانندگان در رسمالخط و علائم ویرایشی رعایت شده و شرح برخی کلمات و جملات مشکل در پایان کتاب آمده است که کار خواندن کتاب را راحت و لذتبخش میکند.
«بمبئی رقص الوان است» کتابی خواندنی است که خواننده را به سفری جذاب هم در زمان و هم در مکان میبرد. سفر به شهر افسانهای و رازآمیز بمبئی که همواره و به دلایل گوناگون، مورد توجه ایرانیان بوده است.
کتاب بمبئی رقص الوان است