کتاب نگاهبان

کتاب "نگاهبان" که به قلم "نسرین ساداتیان" به نگارش درآمده، "پنجاه خاطره از نیروهای نگهدارنده اسیران عراقی در ایران" را طی هشت سال دفاع مقدس روایت می‌کند. این کتاب شامل خاطرات این نیروها از اردوگاه‌ها و بیمارستان‌هایی بود که در آن از اسرای آسیب‌دیده‌ی عراقی نگهداری می‌شد.
"نگاهبان" حاصل صد و بیست و هشت ساعت مصاحبه‌ی حضوری "نسرین ساداتیان" با نیروهایی ارتشی است که از اسیران عراقی در دوران دفاع مقدس نگهداری می‌کردند. در سال‌های جنگ، ارتش مسئولیت نگهداری از اسیران را برعهده داشت که برخی از این نیروهای ارتشی، درجه‌دار و برخی دیگر زنان پزشک و پزشکیار ارتش بودند که در کنار مردان و دوش به دوش آنان خدمت می کردند.
مسئولیت این بانوان به مراتب دشوارتر هم بود زیرا زندانیان علاوه بر مشکلات جسمی و آسیب‌های فیزیکی، به دلیل جدایی از خانواده و حضور در کمپ، دچار اختلالات روحی و روانی نیز می‌شدند. پزشکان این اسرا را ویزیت می‎کردند و باقی مسئولیت‌های نگهداری از آنها، بر دوش پرستاران و پزشکیاران بود. تصور کنید در بیمارستان به مداوای دشمنتان مشغول باشید و او را تیمار کنید و در عین حال احساسات شخصی نظیر حس وطن‌دوستی و دلسوزی برای سربازان میهن را سرکوب کرده و تنها به وظیفه‌تان عمل کنید! این چیزی است که "نسرین ساداتیان" در "نگاهبان" به زیبایی وصف کرده است.
طی جنگ هشت ساله در اردوگاه‌های عراقی، رفتار مناسبی با اسرای ایرانی صورت نمی‌گرفت در حالی که همه زندانیان عراقی در ایران روی تخت می‌خوابیدند و امکانات بهداشتی، نظافتی و فرهنگی آنقدر در دسترس بود که اگر اسیری اتفاقی در بیمارستان جا می‎ماند، خودش داوطلبانه تاکسی می‌گرفت و به اردوگاه باز می‌گشت. این تفاوت‌های رفتاری و وضعیت اسرای عراقی در ایران در کنار عملکرد نیروهای نگهدارنده‌ی اسرا، با جزییاتی دقیق در کتاب "نگاهبان" نوشته‌ی "نسرین ساداتیان" به تصویر کشیده شده است.