کتاب حجره خورشید شرحی بر مقالات شمس تبریزی است. محمد بن علی بن ملکداد تبریزی ملقب به شمسالدین یا شمس تبریزی (زاده ۵۸۲ – درگذشته ۶۴۵ هجری قمری) از صوفیان ایرانی مسلمان مشهور سدهٔ هفتم هجری است. سخنان وی را که در مجالس مختلف بر زبان آورده، مریدان گردآوری کردهاند که به نام «مقالات شمس تبریزی» معروف است.
در بخشی از کتاب آمده است:
" آنگاه با طرح این حکایت، زنگارهای آینه دل را به ما نشان میدهد؛ همان ها که ریشه در داشتن ها و خواستن های ما دارد. تنها چیزی که می تواند این ناخالصیها را بزداید و از میان ببرد آتش شوق و نیاز است. نیاز، صیقلی بخش است، همه ناخالصی ها را می روید. ناخالصی منهای عاریه را تنها نیاز برطرف می کند. آن هنگام که خود را فاضل و خوب می دانیم، پر از منهای دروغینیم چون در حقیقت، هیچ یک از آن فضایل و نیکیها از آن ما نیست؛ «عاریه است و ما نشسته کان ماست». طلب و نیاز، برعکس، تهی بودگی و هیچ بودن ما را نشان میدهند. آنها أن وجه عدم بودن ما را نمایان می سازند؛ همان که حقیقت وجود ماست. این گونه است که زنگار بودنهای دروغین را از اینه وجود ما پاک می کنند.
آن که آن چه دوست داریم آینه ای است که ما را به ما نشان میدهد. لذتها و رنج ها، طلبها و نیازهای ما حقیقت وجود ما را نمایان می سازد. مقالات با بحث درباب نیاز آغاز می شود."
کتاب حجره خورشید