کتاب ایران قدیم
نویسنده:
حسن پیرنیا
معرفی کتاب ایران قدیم
کتاب ایران قدیم تألیف حسن پیرنیا (ملقب به مشیرالدوله) سیاستمدار، حقوقدان و تاریخ‌نگار دوره قاجار است. این کتاب تاریخ مختصر ایران از آغاز تا انقراض ساسانیان را در برمی‌گیرد و تلخیصی است که پیرنیا از روی دیگر کتاب خود ایران باستانی انجام داده است.
پیرنیا در این کتاب در ابتدا به بررسی تاریخ عیلام پرداخته است. از زمان بسیار قدیم تا 2225 قبل از میلاد، از 2225 تا 745 قبل از میلاد و از 745 تا 645 قبل از میلاد. سپس به تاریخ آریانهای ایرانی اشاره کرده و بعد از آن در پنج باب به شرح زیر به بررسی قسمت‌های مختلف پرداخته است:
در باب اول به بررسی دورهٔ مادی، باب دوم دورهٔ پارسیها(هخامنشیان)، باب سوم دورهٔ یونانی و مقدونی - اسکندر و سلوکیها، باب چهارم دورهٔ پارتی‌ها و باب پنجم دورهٔ دوم پارسیها(ساسانیان).
سپس زبان‌ها و خطوط ایران قدیم بررسی شده و در خاتمه یک نظر اجمالی راجع به چهارده قرن ایران قدیم که در این کتاب ذکر گردیده، گفته شده و به کارهایی که آریانهای ایرانی برای تمدن بشر کرده‌اند پرداخته است.
در ضمیمه انتهای کتاب هم، به فهرست سلسله‌هایی که در ایران قدیم سلطنت کرده.اند، اسامی شاهان، وقایع مهم و دوره‌ها و سلطنت‌ها پرداخته شده است.
پیرنیا می‌گوید: ذکر وقایع تاریخی و شمردن نام سلاطین و رجال به تنهایی برای فهم گذشته‌های مملکتی و علم به احوال روحی مردمان آن کافی نیست، بلکه برای شناختن ملتی اوضاع مدنی او را باید دانست و برای نیل به این مقصود دانستن چیزهایی که تمدن ملتی از آن ترکیب یافته یا درجه تمدن ملتی را نشان میدهد لازم است.
پیرنیا در این کتاب در ابتدا به بررسی تاریخ عیلام پرداخته است. از زمان بسیار قدیم تا 2225 قبل از میلاد، از 2225 تا 745 قبل از میلاد و از 745 تا 645 قبل از میلاد. سپس به تاریخ آریانهای ایرانی اشاره کرده و بعد از آن در پنج باب به شرح زیر به بررسی قسمت‌های مختلف پرداخته است:
در باب اول به بررسی دورهٔ مادی، باب دوم دورهٔ پارسیها(هخامنشیان)، باب سوم دورهٔ یونانی و مقدونی - اسکندر و سلوکیها، باب چهارم دورهٔ پارتی‌ها و باب پنجم دورهٔ دوم پارسیها(ساسانیان).
سپس زبان‌ها و خطوط ایران قدیم بررسی شده و در خاتمه یک نظر اجمالی راجع به چهارده قرن ایران قدیم که در این کتاب ذکر گردیده، گفته شده و به کارهایی که آریانهای ایرانی برای تمدن بشر کرده‌اند پرداخته است.
در ضمیمه انتهای کتاب هم، به فهرست سلسله‌هایی که در ایران قدیم سلطنت کرده.اند، اسامی شاهان، وقایع مهم و دوره‌ها و سلطنت‌ها پرداخته شده است.
پیرنیا می‌گوید: ذکر وقایع تاریخی و شمردن نام سلاطین و رجال به تنهایی برای فهم گذشته‌های مملکتی و علم به احوال روحی مردمان آن کافی نیست، بلکه برای شناختن ملتی اوضاع مدنی او را باید دانست و برای نیل به این مقصود دانستن چیزهایی که تمدن ملتی از آن ترکیب یافته یا درجه تمدن ملتی را نشان میدهد لازم است.
درباره حسن پیرنیا
حسن پیرنیا، ملقب به مشیرالملک و بعد مشیرالدوله )زاده ۱۲۵۱ در نایین - درگذشته ۲۹ آبان ۱۳۱۴ ش در تهران( سیاستمدار، حقوقدان و تاریخ‌نگار ایرانی، و نخست‌وزیر ایران در اواخر عهد قاجار بود..
نوشته‌های تاریخی مشیرالدوله بیش از هرچیز نشان دهندهٔ روحیات و اندیشه‌های مؤلف و زمانهٔ اوست. او با نگاهی جستجوگر، تمدن کهن ایرانی را دستمایهٔ بالندگی و تفاخر ملی قرار داد و همچون میرزا آقاخان کرمانی تاریخ را «قبالهٔ نجابت و سند بزرگواری» هر ملتی می‌دانست. علاقهٔ پیرنیا به جزئیات اوضاع مدنی و اجتناب از تفصیل نام سلسله‌ها و پادشاهان، نشان دهندهٔ تأثیر روش میرزا آقاخان کرمانی بر شیوهٔ تاریخ‌نگاری اوست. اهمیت آثار پیرنیا، گذشته از دقت نظر وی، در بهره‌گیری او از جدیدترین نوشته‌های آن زمان است که عده‌ای از فرهنگ دوستان مانند سعید نفیسی، عباس اقبال آشتیانی، سیدحسن تقی‌زاده وی را در این راه یاری رساندند.
حسن پیرنیا در ده سال آخر عمر اغلب به کارهای فرهنگی و علمی اشتغال داشت و آثار باارزشی همچون مجموعه سه جلدی تاریخ ایران باستان و داستان‌های ایران قدیم و حقوق بین‌الملل را نوشت. کتاب تاریخ ایران باستان (در سه جلد) نخستین کتابی است که به شیوه علمی و بر اساس مستندات و کشفیات باستان‌شناسی دربارهٔ گذشته تاریخی ایران نگاشته شده و هنوز هم مورد توجه است.
نوشته‌های تاریخی مشیرالدوله بیش از هرچیز نشان دهندهٔ روحیات و اندیشه‌های مؤلف و زمانهٔ اوست. او با نگاهی جستجوگر، تمدن کهن ایرانی را دستمایهٔ بالندگی و تفاخر ملی قرار داد و همچون میرزا آقاخان کرمانی تاریخ را «قبالهٔ نجابت و سند بزرگواری» هر ملتی می‌دانست. علاقهٔ پیرنیا به جزئیات اوضاع مدنی و اجتناب از تفصیل نام سلسله‌ها و پادشاهان، نشان دهندهٔ تأثیر روش میرزا آقاخان کرمانی بر شیوهٔ تاریخ‌نگاری اوست. اهمیت آثار پیرنیا، گذشته از دقت نظر وی، در بهره‌گیری او از جدیدترین نوشته‌های آن زمان است که عده‌ای از فرهنگ دوستان مانند سعید نفیسی، عباس اقبال آشتیانی، سیدحسن تقی‌زاده وی را در این راه یاری رساندند.
حسن پیرنیا در ده سال آخر عمر اغلب به کارهای فرهنگی و علمی اشتغال داشت و آثار باارزشی همچون مجموعه سه جلدی تاریخ ایران باستان و داستان‌های ایران قدیم و حقوق بین‌الملل را نوشت. کتاب تاریخ ایران باستان (در سه جلد) نخستین کتابی است که به شیوه علمی و بر اساس مستندات و کشفیات باستان‌شناسی دربارهٔ گذشته تاریخی ایران نگاشته شده و هنوز هم مورد توجه است.
دسته بندی های کتاب ایران قدیم
محصولات مرتبط با کتاب ایران قدیم
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب ایران قدیم" ثبت می‌کند