کتاب حاضر، سفرنامه‌ای از گیلان است که توسط «میرزا محمد معصوم نایب الصدر» نگاشته شده است. مولف بیان می‌دارد که گیلان به دلیل موقعیت جغرافیایی و جاذبه‌هایش، مسافران و سیاحان بسیاری را به خود جلب کرده است و تاکنون سفرنامه‌های متعددی توسط ایران‌گردان نوشته شده است. سفرنامه‌هایی که توسط بیگانگان نوشته شده، مخصوصا آنان که با هدف خاصی به ایران آمده‌اند، حاوی اطلاعات فراوانی هستند و به زبانی ساده نوشته شده‌اند؛ ولی سفرنامه‌های ایرانیان کاملا متفاوت است. ایرانیان چنان‌که ویژگی فرهنگی آنان است، اهل اطلاعات و آمار نیستند، بیشتر به حواشی می‌پردازند و در برخی موارد مبالغه می‌کنند.
کتاب مسافرت گیلان
فرهنگ ایلیا
هومن یوسفدهی
