کتاب مسئله آلتوسر

کتاب «مسئله‌ی آلتوسر» حاصل مجموعه نشست‌هایی است که انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات با همکاری انجمن جامعه‌شناسی ایران با عنوان «مسئله‌ی متفکران کلیدی معاصر» پیش از این برگزار کرده و در هرجلسه به بررسی آرای یکی از اندیشمندان پرداخته است. در این سلسله مباحث، سه پرسش اساسی محور قرار گرفته است؛ اول آن‌که هر متفکر چه موضوعی را در جهان اطراف خود مسئله‌مند کرده است؛ دوم آن‌که متفکران با بسط چه ایده‌هایی نظام مفهومی‌شان را شکل داده‌اند؛ و سپس هر کدام از شارحان بر چه جنبه‌هایی از اندیشه‌ی هر متفکر برای مسائل پیش‌روی جامعه‌ی ما تأکید داشته‌اند. نویسندگان کتاب پیش‌رو نیز با مبنا قرار دادن این سه پرسش، به تشریح مهم‌ترین مفاهیم اندیشه‌ی آلتوسر -فیلسوف فرانسوی معاصر- یعنی مفهوم «پروبلماتیک»، نسبت «علم و ایدئولوژی» و «علیت ساختاری و کلیت بیانی» پرداخته‌اند. با توجه به اهمیت آلتوسر در مطالعات فلسفی و جامعه‌شناختی و کمبود آثار ترجمه‌شده یا نگارش‌یافته درباره‌ی اندیشه‌ی او، ارزش این کتاب دوچندان می‌شود. آلتوسر با خوانش دقیق آثار مارکس، تلاش خود را بر نقد برداشت‌های ساده‌انگارانه از مفهوم ایدئولوژی و هم‌چنین مارکسیسم اومانیستی و دیالکتیک هگلی قرار داده است. این کتاب در درک گسست‌های معرفت‌های‌ شناختی مارکس که آلتوسر از آن سخن می‌گفت و هم‌چنین خوانش «سمپتوماتیک» وی از آثار مارکس، یارای خواننده است.