«حکومت مطلقهی روشنگرانه» نوشتهی همیش مارشال اسکات، بررسی دقیق دورهای دگرگون در تاریخ اروپاست. این کتاب به تلاقی ظریف حکومت مطلقه و آرمانهای روشنگری که در اواخر قرنهجدهم نفوذ کرد، میپردازد. اسکات ازطریق تحلیل دقیق اصلاحات و اصلاحطلبان، دیدگاهی جامع از رابطهی پیچیده بین حاکمان خودکامه و پیگیری اصول روشنگرانه ارائه میدهد. کار اسکات در شرایط زمانی قرار دارد که پادشاهان سراسر اروپا بهدنبال آشتیدادن قدرت مطلقهی سنتی با ایدههای مترقی روشنگری بودند. اصطلاح «حکومت مطلقهی روشنگرانه» این تلاش را در بر میگیرد و آرزوهای حاکمان را برای اجرای اصلاحاتی منعکس میکند که با ارزشهای عقل، آموزش و پیشرفت اجتماعی همسو باشد.
نویسنده در دادگاههای مختلف اروپایی، از فردریککبیر در پروس تا کاترینکبیر در روسیه و جوزفدوم در اتریش سیر میکند. هر حاکم بهدلیل رویکرد منحصربهفردشان برای اجرای سیاستهای روشنگرانه و در عینحال حفظ یک اقتدار متمرکز و خودکامه، مورد بررسی قرار میگیرد. اسکات با دقت اصلاحات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اعمالشده توسط این حاکمان را تشریح میکند و درک دقیقی از چالشها و موفقیتهایی که در تعقیب مدرنسازی با آنها مواجه شدهاند، ارائه میکند.
محور اصلی کتاب، بررسی اصلاحطلبان کلیدی است که نقشهای محوری در شکلدهی سیاستهای مطلقگرایان روشناندیش داشتند. چهرههایی مانند ولتر، دیدرو و مونتسکیو در زمینهی فکری روشنگری بررسی میشوند و تأثیر آنها بر پادشاهان و اجرای اصلاحات بعدی را روشن میکند. این کتاب بر تعامل بین آرمانهای فلسفی و حکومت عملی تأکید میکند و پیچیدگیهای ذاتی تلاشها برای ترکیب اصول روشنگری با حکومت مطلق را نشان میدهد.
نوشتهی اسکات، علمی و در عینحال قابل دسترس است و پیچیدگیهای تاریخ سیاسی و فکری را برای طیف وسیعی از خوانندگان قابل دسترس میکند. روایت او بهطرز ماهرانهای منابع اولیه و گزارشهای تاریخی را بههم پیوند میزند و کاوشی منسجم و جذاب از این دورهی دگرگونکننده ارائه میدهد. توجه نویسنده به جزئیات و تحقیق جامع، به درک کامل انگیزهها و چالشهایی که حاکمان و اصلاحطلبان با آن روبهرو هستند کمک میکند.
خود عنوان، «حکومت مطلقهی روشنگرانه» بهطور خلاصه، ماهیت متناقض دوران تحت بررسی را در بر میگیرد و بلافاصله موضوع اصلی کتاب - همزیستی قدرت استبدادی و آرمانهای روشنگرانه - را بیان میکند. این اصطلاح بهعنوان یک راهنمای موضوعی عمل میکند و خوانندگان را دعوت میکند تا تنشها، تناقضها و نوآوریهایی را که مشخصهی این دورهی متمایز در تاریخ اروپاست، کشف کنند.
«حکومت مطلقهی روشنگرانه» اثر اسکات، کاوشی قابل تأمل و بهخوبی تحقیقشده از یک دورهی محوری است. اسکات با بررسی دقیق تعاملات بین حاکمان، اصلاحطلبان و فلسفهی روشنگری، درک عمیقی از پیچیدگیهای ذاتی در پیگیری حکومت روشنفکر در چارچوبی مطلقگرا به خوانندگان ارائه میدهد. وضوح، دقت علمی و روایت جذاب کتاب، آن را برای هر کسی که به تلاقی قدرت سیاسی و آرمانهای فکری در اواخر قرنهجدهم علاقهمند است، ضروری میسازد.
کتاب حکومت مطلقه روشنگرانه