کتاب ریشه های انقلاب روسیه

آلن وود، نویسنده‌ی کتاب، بر این گمان است که درک وقایع منجر به انقلاب ۱۹۱۷ روسیه در گرو شناخت کافی از تحولات پیچیده‌ی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فکری بعد از ۱۸۶۱ است، یعنی همان سالی که سرف‌داری در امپراتوری روسیه به فرمان آلکساندر دوم لغو شد. وی ضمن تحلیل و بررسی دوره‌ای به‌تقریب پنجاه‌ساله، نشان می‌دهد که با توجه به گسل‌های فعال در جامعه‌ی روسیه، به‌خصوص در سال‌هایی که تزار نیکلای دوم بر مسند قدرت بود، وقوع انقلاب، اگر نگوییم محتوم، محتمل به نظر می‌رسید. در یک سو اقلیت صاحب‌نفوذی قرار داشتند که از همه نوع امتیازات ویژه بهره می‌بردند و در سوی دیگر اکثریت مردم عادی روس که قربانی بهره‌کشی بودند و صدای تظلم‌خواهی آنان به جایی نمی‌رسید. خواننده‌ی کتاب در مسیر شناخت ریشه‌های وقوع دو انقلاب پیاپی در فوریه و اکتبر ۱۹۱۷ با فرازهای تاریخی مهمی مواجه می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها شکل‌گیری خلق‌گرایی انقلابی، حرکت روسیه به جانب توسعه‌ی صنعتی، ظهور مارکسیسم روسی، قیام سرکوب‌شده‌ی ۱۹۰۵، اتخاذ سیاست مشروطه و تأسیس دوما، وقوع جنگ جهانی اول و همچنین نقش انکارناپذیر رهبرانی چون لنین است که با تهییج توده‌های ستم‌دیده زمینه‌ی سلطه‌ی کامل بلشویک‌ها را بر نظام حکومتی کشور فراهم کردند.‌

آلن و. وود، با استفاده از منابع تاریخی گسترده و مدارک اولیه، به بررسی جامعه، اقتصاد و سیاست روسیه قبل از انقلاب می‌پردازد. او به تشریح روندهایی می‌پردازد که منجر به نارضایتی‌های عمده در بین طبقات مختلف جامعه شد و چگونه این نارضایتی‌ها به یک انقلاب ملی تبدیل شدند. کتاب همچنین به بررسی نقش‌های مختلف اجتماعی، از جمله طبقه کارگر، زمین‌داران، نخبگان سیاسی و رهبران انقلابی می‌پردازد و تأثیرات آن‌ها در فرایند انقلاب را مورد بررسی قرار می‌دهد. «مبانی انقلاب روسیه» نه تنها به مطالعه‌دهندگان دیدگاهی جامع و جدید نسبت به انقلاب روسیه می‌دهد، بلکه به آن‌ها کمک می‌کند تا درک بهتری از دینامیک‌ها و تغییراتی که منجر به این رویداد تاریخی مهم شدند، داشته باشند. برای کسانی که به تاریخ معاصر و انقلاب‌های بزرگ جهان مهم است، این کتاب یک منبع ارزشمند و ضروری است.

‌