کتاب سه زندگی

کتاب «سه زندگی» نوشته‌ی گرترود استاین، اثری درخشان و پیشرو در ادبیات مدرن است که در قالب سه داستان به‌هم‌پیوسته، زندگی سه زن از طبقه‌ی کارگر در شهری خیالی به نام بریج‌پوینت را روایت می‌کند. این اثر که نخستین‌بار در سال 1909 منتشر شد، با نثری تکرارشونده و ساختارشکن، تجربه‌ای زبانی و احساسی منحصربه‌فرد برای خواننده رقم می‌زند؛ روایتی که بیشتر از آن‌که خطی باشد، موزون و روان‌شناسانه است.
در داستان نخست، «آنا»، با خدمتکاری آلمانی‌تبار روبه‌رو می‌شویم که با تلاشی بی‌وقفه و وفاداری کم‌نظیر، زندگی خود را وقف نظم بخشیدن به خانه‌های دیگران کرده است. رابطه‌ی احساسی و پیچیده‌اش با یک ماما، به نوعی شکل رمانتیکی از دوستی بدل می‌شود، اما او در نهایت، قربانی خستگی و رنج بی‌صدای خویش می‌شود.
داستان دوم، «ملنکتا»، زندگی زنی سیاه‌پوست و دورگه را به تصویر می‌کشد که با روحی سرکش، در جست‌وجوی عشق، هویت و جایگاهی در جامعه‌ای نابرابر است. ملنکتا با تمام پویایی و آشفتگی‌اش، در تقابل با تبعیض و تنهایی، به آرامی به سمت فروپاشی درونی و مرگی اندوه‌بار سوق داده می‌شود.
در سومین داستان، «لنا»، با زنی ساکت و تسلیم روبه‌رو هستیم که بدون پرسش و بدون ادعا، در مسیر زندگی‌ای از پیش‌تعریف‌شده گام برمی‌دارد. ازدواجی بی‌روح، مادری مداوم و در نهایت مرگ در زایمان، روایتگر تسلیم او در برابر انتظارات بی‌رحمانه‌ی جامعه است.
«سه زندگی» نه‌تنها به دلیل محتوای انسانی و اجتماعی‌اش درخور توجه است، بلکه به خاطر سبک نوشتاری خاص استاین-که در آن زبان به ابزار درک روان فرد بدل می‌شود-از جایگاه ویژه‌ای در تاریخ ادبیات برخوردار است. استاین با تمرکز بر جزئیات، تکرارهای سنجیده و نادیده‌گرفتن روایت‌های معمول، درک عمیق‌تری از وضعیت زنان به‌حاشیه‌رانده‌شده ارائه می‌دهد؛ زنانی که زندگی‌شان، در میان سکوت، رنج، وظیفه و اشتیاق گم می‌شود. این اثر، بازتابی جسورانه و انسانی از زنانگی، طبقه، و تنهایی است-روایتی که هنوز نیز طنین دارد.