کتاب یادداشت هایی در باب چین

کتاب «یادداشت‌هایی در باب چین» نوشته‌ی باربارا تاکمن، مجموعه‌ای از مشاهدات و تأملات این مورخ برجسته آمریکایی در سفر شش هفته‌ای‌اش به چین بلافاصله پس از سفر ریچارد نیکسون به آنجا در سال ۱۹۷۲ است. تاکمن، این نویسنده برنده‌ی جایزه پولیتزر، که بیشتر به خاطر آثار تاریخی خود در مورد جنگ جهانی اول و دوم شناخته می‌شود، در این کتاب غیرداستانی نگاهی منحصر به فرد و تیزبینانه به زندگی روستایی و شهری در چین در طول انقلاب فرهنگی در دوران مائو تسه‌تونگ ارائه می‌دهد. این کتاب یکی از اولین آثاری است که یک غربی درباره‌ی چین پس از دومان چینگ نوشته است.
این کتاب شامل مقدمه‌ای با عنوان «در باب این‌که چگونه به چین آمدم»، ۹ فصل و بخشی با عنوان «اگر مائو سال ۱۹۴۵ به واشنگتن می‌آمد: جستاری در باب گزینه‌های بدیل» است.
«یادداشت‌هایی در باب چین» بر اساس مجموعه یادداشت‌های روزانه‌ی ژورنالیستی‌ای است که تاکمن در طول سفرش به چین نوشته است و بعدها به شکل کتابی واحد در آمده است. او در این سفر از شهرهای بزرگ این کشور دیدن کرد و با طیف گسترده‌ای از مردم، از مقامات دولتی گرفته تا شهروندان عادی، ملاقات کرد.
تاکمن با چشمانی کنجکاو و ذهنی باز به مشاهده چین می‌پردازد. او در مورد تحولات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این کشور حین انقلاب فرهنگی، نکات ارزشمندی ارائه می‌دهد.
یکی از موضوعات محوری کتاب، کنتراست بین ایدئولوژی کمونیستی حاکم (به همراه بررسی سیاست‌های ناکارآمد حزب کمونیست و تمامیت‌خواهی آن) و واقعیت‌های زندگی روزمره مردم چین است. تاکمن با دقت نحوه‌ی عملکرد سیستم سیاسی و تأثیر آن بر زندگی شهروندان را مشاهده می‌کند. او همچنین به تاثیر انقلاب فرهنگی و آثار فاجعه‌بار آن بر جامعه چین می‌پردازد.
در سراسر کتاب، تاکمن با دیدی انسانی به چین می‌نگرد. او به جای تمرکز صرف بر آمار و ارقام، بر تجربیات و داستان‌های فردی مردمی که ملاقات می‌کند، تأکید دارد. این رویکرد به کتاب بعدی شخصی و صمیمی می‌بخشد و به خوانندگان امکان می‌دهد از دریچه چشم یک ناظر کنجکاو و دلسوز به چین بنگرند.
نثر تاکمن، همانند آثار تاریخی مشهورش، روان، دقیق و پرمغز است. او استعداد خاصی در ثبت جزئیات گویا و به تصویر کشیدن صحنه‌ها به شیوه‌ای زنده و درگیرکننده دارد.
در مجموع، کتاب «یادداشت‌هایی در باب چین» نگاهی خاص و تأمل‌برانگیز به چین در یک از فاجعه‌بارترین دوران تاریخی این کشور است. اگرچه از زمان سفر تاکمن بیش از نیم قرن می‌گذرد، اما بسیاری از مشاهدات و بینش‌های او همچنان مرتبط و روشنگر هستند. این کتاب هم مانند آثار دیگر این نویسنده‌ی بزرگ، بسیار خواندنی، جذاب و ارزشمند است.