کتاب «زیباییشناسی دیزاین» نوشتهی جین فورسی، اثری در حوزۀ زیباییشناسی فلسفی است که تحلیلی جامع از دیزاین بهعنوان یک پدیدهی زیباییشناختی ارائه میدهد. موضوع این کتاب جدید است و میتوان گفت که در این حوزه پیشگام محسوب میشود. نویسنده درصدد است تا تمرکز سنتی نظریات زیباییشناسی را بر هنرهای زیبا و صنایع دستی نقد کند و از طرف دیگر، بر نقش لاینفک هنر «دیزاین» در زندگی روزمره و دخالت آن در انتخابها و قضاوتهای زیباییشناختی آدمیان تأکید کند.
فورسی کتابش را با انتقاد از محدودهی باریک نظریهی زیباییشناسی سنتی که تا حد زیادی زیباییشناسی دیزاین را نادیده گرفته است، شروع میکند. کتاب سپس به بررسی بعد هستیشناختی هنر دیزاین میپردازد و آن را بهعنوان رشتهای منحصربهفرد تعریف میکند. فورسی دیزاین را از هنر و صنایعدستی دیگر متمایز میکند و استدلال میکند که درحالیکه میتوان همۀ هنرها را از نظر زیباییشناختی ارزشمند دانست، عملکردگرایی هنر دیزاین آن را از دیگر هنرها متمایز میکند و بدین جهت این هنر شایستگی توجه فلسفی جداگانهای را به خود اختصاص داده است.
پس از این نویسندۀ کتاب، مفهوم زیبایی را در رابطه با دیزاین بررسی میکند و آن را با زیباییشناسی کانتی تطبیق میدهد تا درنهایت از این ایده دفاع کند که دیزاین میتواند موضوع «سلیقۀ افراد» باشد. فورسی نشان میدهد که تجربهی زیباییشناختی ما از دیزاین تحتتأثیر درک ما از هدف آن است. به عقیدۀ او، این امر از ارزش زیبایی شناختی دیزاین نمی کاهد، بلکه زمینۀ متفاوتی را برای درک آن فراهم می کند. او معتقد است که دیزاین نقش مهمی در شکلدهی تجربیات زیباییشناختی روزمرگی ما دارد و بدین جهت باید دغدغهی اصلی نظریهی زیباییشناسی باشد.
بهطور خلاصه میتوان گفت که کتاب «زیباییشناسی دیزاین» از جین فورسی، اثری بهواقع قابلتأمل است که مرزهای زیباییشناسی فلسفی را گسترش میدهد تا هنر دیزاین را نیز دربربگیرد. این کتاب شامل دیدگاههای جدید و نوآورانه و درعینحال فلسفی در حوزۀ دیزاین است که میتواند مورد توجه علاقهمندان به حوزۀ زیباییشناسی، هنرمندان دیزاین و پژوهشگران فلسفه نیز قرار بگیرد.
کتاب زیبایی شناسی دیزاین