کتاب زیباگرایی

کتاب «زیبایی‌گرایی» نوشتۀ رابرت وینست جانسون که اولین بار در سال 1969 منتشر شد، جنبش زیبایی‌شناسی و تأثیرات آن بر ادبیات و فرهنگ را بررسی می‌کند. زیبایی‌گرایی جنبشی در اواخر قرن نوزدهم بود که بر اهمیت زیبایی و تجربه زیبایی‌شناختی در مضامین اخلاقی یا اجتماعی در هنر و ادبیات تأکید می‌کرد. شعار «هنر برای هنر» فلسفه اصلی جنبش را در بر می‌گیرد که از هنر باید به دلیل زیبایی و ویژگی‌های حسی‌اش قدردانی شود تا برای اهداف آموزشی. جانسون کتابش را با قرار دادن زیبایی‌گرایی در بافت تاریخی آن شروع می‌کند. این جنبش به عنوان واکنشی در برابر گرایشات منفعت طلبانه و اخلاقی جامعه ویکتوریا ظهور کرد. زیبایی‌گرایی تحت تأثیر آرمان‌های رمانتیک قبلی، به دنبال رهایی هنر از محدودیت‌های اخلاقی و اجتماعی بود و این ایده را ترویج می‌کرد که جست‌وجوی زیبایی به خودی خود یک هدف نجیب و والا است. پس از این، کتاب به نظریه‌پردازان اصلی این جنبش هنری اشاره کرده است. نوشته‌های والتر پاتر، به ویژه «مطالعاتی در تاریخ رنسانس»، که باعث شده است او را پدر زیبایی‌شناسی به شمار آورند، بر ماهیت زودگذر زیبایی و اهمیت تجربه هنر به‌طور ذهنی (سوبژکتیو) تأکید می‌کند. شاید مشهورترین زیبایی‌شناس، وایلد، از جمله اثر او «تصویر دوریان گری» و نمایشنامه‌های متعدد او باشد. شوخ طبعی و سبک زندگی پر زرق و برق وایلد همچنین تجسم ایده‌آل زیبایی‌شناختی زندگی به عنوان یک اثر هنری بود. الجرنون چارلز سوینبرن، شاعری که آثارش مانند «اشعار و تصنیف‌ها» با مضامین حسی و اغلب بحث برانگیز خود، مرزهای اقتضای ویکتوریایی را جابجا کردند بحث بعدی کتاب است. شعر سوینبرن گواهی بر تأکید زیبایی‌شناسانه بر زیبایی و فرم است. جیمز مک نیل ویسلر، به عنوان هنرمندی که نقاشی‌ها و شخصیت عمومی او ایده‌آل‌های زیبایی‌شناختی را منعکس می‌کرد مورد بحث کتاب قرار گرفته است. مباحثۀ مشهور ویسلر با منتقد او، جان راسکین بر سر ارزش نقاشی او «شب‌های سیاه و طلایی» تنش بین زیبایی‌شناسی و دیدگاه‌های سنتی هنر را نشان می دهد. نویسنده همچنین بررسی می‌کند که چگونه زیبایی‌شناسی بر اشکال مختلف هنر و ادبیات تأثیر گذاشته است. تأثیر این جنبش به شعر و نثر محدود نشد، بلکه به هنرهای تجسمی، طراحی داخلی و حتی مد نیز گسترش یافت. همچنین قابل ذکر است که این کتاب به مبانی فلسفی زیبایی‌شناسی می‌پردازد و آرای متفکران قبلی مانند امانوئل کانت و فریدریش شیلر که بر استقلال هنر و اهمیت تجربه زیبایی‌شناختی تأکید داشتند را مورد بررسی قرار داده است.