رمان «مرثیههای سرزمین مادری» اثر ایاد اختر، روایتی شخصی و عمیق است که به بررسی هویت، مهاجرت و تجربه زندگی در آمریکای معاصر میپردازد. این کتاب که در سال 2020 منتشر شده، از دیدگاه یک آمریکایی مسلمان به مسائلی چون هویت و تعلق در دوران پس از 11 سپتامبر نگاه میکند. اختر، نمایشنامهنویس برنده جایزه پولیتزر، با الهام از زندگی شخصی و تاریخ خانوادگی خود، داستانی خلق کرده که تنشهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی را در جامعه آمریکا به تصویر میکشد.
رمان به صورت مجموعهای از مقالات و داستانهای درهمتنیده نوشته شده که در آن واقعیت و داستان درهمآمیخته میشوند. شخصیت اصلی، پسر مهاجران پاکستانی، با چالشهای هویتی و احساس تعلق دستوپنجه نرم میکند؛ چالشهایی که با مسلمان بودن در آمریکای پس از 11 سپتامبر پیچیدهتر شده است. قهرمان داستان تلاش میکند میان میراث فرهنگی خود و ارزشهای جامعه میزبان تعادل برقرار کند. تنش بین هویت شخصی و ملی یکی از موضوعات محوری کتاب است. در این میان، رابطه قهرمان داستان با پدرش، که به شدت به ارزشهای آمریکایی و فرصتهای این کشور ایمان دارد، در تضاد با احساس بیگانگی و ناامیدی قهرمان نسبت به آمریکا قرار دارد. این تضاد بازتابدهنده تجربه گستردهتری از نسل دوم مهاجران است که اغلب میان وفاداری به میراث خانوادگی و فرهنگ جامعهای که در آن زندگی میکنند، گرفتارند. علاوه بر جنبههای هویتی، «مرثیههای سرزمین مادری» نقدی تند بر نظامهای اقتصادی و سیاسی آمریکا نیز ارائه میدهد. اختر به بررسی مسائلی چون شکاف طبقاتی، طمع شرکتهای بزرگ، و تأثیر پول در سیاست میپردازد. او جامعهای را به تصویر میکشد که در آن آرمانهای آزادی و فرصت دیگر برای بسیاری از شهروندان قابل دسترسی نیست. در این رمان، نظام سرمایهداری آمریکایی به عنوان سیستمی بیرحم و استثماری معرفی میشود که نابرابری را گسترش داده و رویای آمریکایی را دستنیافتنی کرده است.
«مرثیههای سرزمین مادری» با پرداختن به موضوعاتی چون هویت، سرمایهداری، و رویای آمریکایی، تصویری صادقانه از زندگی مهاجران و چالشهای آنان در جامعه مدرن آمریکا ارائه میدهد. این کتاب، با تلفیق خاطرات و داستان، خوانندگان را به تفکر درباره معنای «آمریکایی بودن» در قرن بیست و یکم دعوت میکند و به شکاف میان آرمانها و واقعیتهای زندگی در آمریکا میپردازد.
کتاب مرثیه های سرزمین مادری