کتاب سواد روایت

روایت کجا تمام و «جهان واقعی» کجا شروع می شود؟ از یک نگاه، پاسخ به این پرسش آسان است. روایت از آغازش شروع می شود و به پایانش می انجامد؛ اما مرز بین روایت و جهان آن چنان روشن نیست. معمولا روایت های مکتوب به همراه واژه هایی اضافی و گاهی حتی تصاویر (عنوان فصل ها، سر صفحه ها، فهرست مطالب، پیش گفتارها، موخره ها، تصاویر و پوشش جلد کتاب که اغلب متن معرفی کتاب روی آن درج می شود) ارائه می شوند. معمولا تئاترها به همراه برنامه ی اجراها، پوسترها و تابلوی سر در ارائه می شوند. علاوه بر این ها، نویسندگان و کارگردانان مصاحبه می کنند. ممکن است اثر ارائه شده قسمت دوم یک مجموعه باشد، یا این که اظهارات نویسنده معلوم کند فلان شخصیت را از روی فلان آدم ساخته است.

ژرارد ژنه برای اشاره به این مطالبی که پیرامون روایت قرار دارند، واژه ی «پیرا متن» را ابداع کرد. وقتی از تأثیر روایت حرف می زنیم، ممکن است به سادگی تأثیر پیرا متن ها را نادیده بگیریم. در واقع، این فرضیه در ذهنمان شکل می گیرد که روایت فقط در چارچوب همان چیزی است که می خوانیم، می شنویم یا می بینیم، با همان آغاز و میانه و پایان. البته ممکن است تأثیر برخی پیرا متن ها مانند نوع کاغذی که رمان رویش چاپ شده با بافت عطف کتاب - تأثیر چندانی در تجربه ی ما از روایت نداشته باشد. هرچند در این مورد هم استثناء پیدا می شود.