کتاب آواز کشتگان

این بار که می آمدند، دیگر دفعه آخر بود. این را می دانست. چیزی ساده تر از این نمی توانست باشد. آنها باید تصمیم می گرفتند، مستقیم، دقیق و بدون رودربایستی وارد عمل می شدند و عمل را تا مرحله آخر اجرا می کردند… طرف های او دیگر او را خوب می شناختند و او هم آنها را خوب می شناخت. این دفعه به هر صورتی که پیداشان می شد، دفعه آخر بود.

در آغاز کتاب آواز کشتگان می خوانیم: فصل اول: قهرمان زشت. فصل دوم: حدیث پری داران. فصل سوم: حدیث آینه چشمان. رمان در سه بخش «قهرمان زشت»، «حدیث پری داران» و «حدیث آینه چشمان» پیش می رود. «این بار که می آمدند، دیگر دفعه آخر بود. این را می دانست. چیزی ساده تر از این نمی توانست باشد. آنها باید تصمیم می گرفتند، مستقیم، دقیق و بدون رودربایستی وارد عمل می شدند و عمل را تا مرحله آخر اجرا می کردند… طرف های او دیگر او را خوب می شناختند و او هم آنها را خوب می شناخت. این دفعه به هر صورتی که پیداشان می شد، دفعه آخر بود.» رمان اینطور آغاز می شود. محمود شریفی به زندان رفته و برگشته بود. اول ها بت جوانان شده بود و در هر اثری از او تصویری از یک مبارزه طولانی پیدا می شد. بعدتر از سمت استادی اخراج و به کارمند اداری دانشگاه تبدیل شد.

رمان اینطور آغاز می شود. محمود شریفی به زندان رفته و برگشته بود. اول ها بت جوانان شده بود و در هر اثری از او تصویری از یک مبارزه طولانی پیدا می شد. بعدتر از سمت استادی اخراج و به کارمند اداری دانشگاه تبدیل شد. فصل دوم رمان؛ «حدیث پری داران»، با این تصویر شروع می شود: «در زیرزمین، توی مخزن کتابخانه، پشت میز زهواردررفته اش نشسته بود و داشت کارت های یک مجموعه اهدایی جدید را تنظیم می کرد. ولی در ذهنش به فکر قصه های جدید بود که درباره حمله گله گرگ ها به تبریز می نوشت… پس از آن که همه از مخزن می رفتند، روی قصه اش کار می کرد. قصه خوب پیش نمی رفت.» محمود که تا قبل از زندان اول، استاد ادبیات تطبیقی است، حالا در مخزن کتابخانه دانشگاه پشت میزی زهواردررفته می نشیند و قصه حمله گرگ ها به تبریز را می نویسد؛ قصه ای که پیوند عجیبی با زندگی محمود پیدا کرده است. اما دانشگاه در جریان یک کنگره، شلوغ می شود. و او در پایان این فصل درحالی که سه روز است کنگره تمام شده و شرکت کنندگان هم رفته اند، پشت همان میز روی قصه گرگ ها کار می کرد که بازداشت شد. فصل سوم و آخر رمان؛ «حدیث آینه چشمان» با تلفنی از دکترخرسندی از استانبول شروع می شود که از به جریان افتادن پروژه افشای ساواک و شاه در خارج از کشور خبر می دهد. و بالاخره با تصویری از یک بازجویی جهنمی ادامه پیدا می کند. و بعد رییس زندان، محمود را از بند به دفتر زیر هشت آورده تا با کمک فردی خارجی که متخصص خط است، از او اعتراف بگیرد که نوشته های افشاگرانه ای که در خارج از کشور چاپ شده و می شود، به خط و امضای اوست. و بالاخره رمان با بازنگری واقعه ۳۰ تیر و ۲۸مرداد و ۱۵خرداد از زبان محمود و پدرش تمام می شود. «آواز کشتگان» علاوه بر این مرور سردستی، سرشار از شخصیت های واقعی و مکان یابی شان در تاریخ است. شخصیت های تاثیرگذار بسیاری به این رمان فراخوانده می شوند تا با نگاه انتقادی براهنی تاثیرشان در تاریخ و سیر روزگار ما معین شود. احمد فردید یکی از این شخصیت هاست که با عنوان دکتر فیلسوف و در دیالوگی طولانی با راوی به رمان احضار می شود تا نویسنده روایت خود از یکی از تئوریسین های مطرح و تاثیرش در سرنوشت جامعه را بیان کند.