کتاب بلبل حلبی

«بلبل حلبی» مجموعه داستانی از محمد کشاورز نویسندۀ موفق و گزیده‌کار داستان کوتاه است. بلبل حلبی نوای رویاهای شکسته است، نوای زندگی‌های ناتمام؛ روایت‌گر داستان‌های کوتاهی است از زندگی روزمره آدم‌ها.
کتاب با داستان «می‌گوید آب، می‌گویی آب،‌ می‌گویم آب» شروع می‌شود. ماجرای یک دلال معاملات ملکی‌ که می‌خواهد زمینی بایر و پرت را بیندازد به زنی که اینقدر داشتن یک سقف را برای خود دور می‌بیند که دل می‌بندد به حرفای پوچ دلال. زن پا به پای حرف‌های توخالی دلال جلو می‌رود، اینقدر جلو که رفته رفته باورش می‌شود و خود را نه در وسط قطعه زمینی پرت، که در خانه‌ای می‌بیند با دیوار و پنجره و ایوان. دلال به آرزوهای زن چنگ می‌زند، و با چرب زبانی، آن‌ها را جلوی چشمان زن، مجسم می‌کند که زن باورش می‌شود آنجا نه زمینی پرت و بایر که منطقه‌ای خوش آب و هواست با کلی مغازه و پاساژ و خانه و ساختمان.
«کتاب اول شاعر»‌ از دیگر داستان‌های این مجموعه است. روایت به ظاهر ساده‌ای دارد، شاعری که پولی در بساط ندارد و حالا بدهی بالا آورده و طلبکارش با مامور اجرایی آمده است پشت در. اما همین روایت ساده، با طنز ظریف قلم کشاورز، خواندنی شده است و با اینکه موقعیت تراژیک است، خنده بر لب می‌آورد. در همان اوایل داستان، آنجا که ملیحه، زن شاعر، می‌خواهد او را از بالای دیوار فراری دهد، می‌خوانیم: «دست و پا چلفتی‌تر از آن بود که ملیحه فکر می‌کرد. چار دست و پا چسبیده بود به تیغه‌ی دیوار و مثل لندوک می‌لرزید.» این توصیف شاعری است که می‌خواهد با کمک زنش از دست طلبکار بگریزد، اما توان گریختن هم ندارد.
داستان «بلبل حلبی» ‌هم، که نام کتاب از روی آن انتخاب شده، داستان تعمیرکاری است که آمده تا زنگ بلبلی در خانه‌ی دختری به نام نیلو را درست کند. نیلو باز منتظر شنیدن صدای بلبل خانه‌اش است تا خبری از معشوقی غریب و ناشناخته بیاورد غافل از آنکه... .
آدم‌های داستان‌های کشاورز، آدم‌هایی عادی هستند که گاه خواست‌‌‌شان، هر چند ساده، با واقعیت تلخ زندگی‌‌شان تطبیق ندارد، آدم‌هایی عاشق و تنها، آدم‌هایی که گاه دنبال هویت خود می‌گردند و دست و پا می‌زنند تا بلکه جایگاه خود را در زندگی و جامعه پیدا کنند. نویسنده در داستان‌های این مجموعه از فقر می‌گوید و بی‌عدالتی، از شانس می‌گوید و از تقابل واقعیت و خیال.
این کتاب که برندۀ هفتمین دورۀ ‌جایزۀ منتقدان و نویسندگان مطبوعات نیز شده است، خواننده را به تامل وا‌می‌دارد. داستان‌هایش کوتاهند اما تاثیرشان بر ذهن خواننده طولانی‌ست.