کتاب حاضر، نقد و تفسیری است اندیشه ها فلسفی بندیکت اسپینوزا ( 1632 1677) که "هگل "در آن ضمن مروری اجمالی بر زندگی فلسفی اسپینوزا، خاطرنشان می کند که کتاب "اخلاق به روش هندسی "اثر اسپینوزا که نگارش آن در سال 1675به اتمام رسید، مهم ترین اثر فلسفی وی است .(این کتاب از رو که نظریه ای افراطی در باب خدا و طبیعت بوده فقط پس از مرگ اسپینوزا به چاپ رسید (.هگل یاد آوری می شود : نام آن کتاب بیان گر تمام محتوای آن نیست .آن کتاب با شرحی کاملا انتزاعی از طبیعت جوهر، که با خدا یکی دانسته می شود، آغاز می شود و با تحلیلی موجودات بشری، ماهیت و جایگاه آنها در جهان، و شرایط رستگاری حقیقی آنها، ختم می گردد . هر یک از 5بخش کتاب که به روش هندسه اقلیدوسی نوشته شده، شامل مجموعه ای از تعاریف، اصول متعارفه و قضایایی است که به دنبال براهین آنها و نیز غالبا تبصره هایی توضیحی می آید ...ویژگی برجسته اندیشه اسپینوزا عقل گرایی سازش ناپذیر آن است .اسپینوزا، مانند سایر فلاسفه آن دوران، حداقل به سه معنی متمایز، یک فیلسوف عقل گرا است :ما بعدالطبیعی، شناخت شناختی و اخلاق ;یعنی او معتقد است که جهان یک نظام عقلی ضروری را مجسم می سازد ;این نظام اساسا با عقل بشری قابل شناخت است ;و خیر حقیقی انسان ها عبارت از شناخت این نظام و زندگی بر اساس این شناخت است .اما نشان خاصی عقل گرایی اسپینوزا این است که جایی برای خدای خالق پنهان که از مخلوقش متمایز است، باقی نمی گذارد، خدایی که بر طبق اهداف و نیات پنهان خود عمل می کند .بر عکس اسپینوزا با گستاخی خدا را طبیعت یکی می داند، هر چه مقصود و از طبیعت، نظام عقلی ضروری است و نه مجموع تمام اشیاء جزئی .فلسفه اسپینوزا به جهت یکی دانتسن خدا با طبیعت کاملا طبیعت گرا و جبرگرا است ."
کتاب اسپینوزا
گفتمان
گئورگ ویلهلم فریدریش هگل
