کتاب دژ

او را که مانند ماهی قزل آلایی که روی ماسه ها انداخته باشند، دست و پا می زند و مانند رسیدن موج دریایی عظیم در انتظار نمایان شدن شنل آبی سوار نجات دهنده اش است، درک می کنم. فریاد استمدادش را در دل شب بی انتها رها می کند. هر کس که از راه برسد می تواند تقاضایش را برآورد. اما او بیهوده از شنلی به شنلی دیگر پناه می برد، چون هیچ مردی برای اقناع کردنش پیدا نمی شود. ساحل هم که برای خنک شدن، هجوم موج های دریا را طلب می کند و موج ها هم برای همیشه پی در پی سر می رسند. هر موجی در پی موجی دیگر، زوال می پذیرد. قانونی شدن تغییر همسر چه فایده ای دارد: آن کس که پیش از همه چیز نزدیک شدن عشق را دوست دارد، هرگز به دیدارش نائل نخواهد شد.

به همین دلیل است که همسری را که شب هنگام پرسه می زند پاک سازی و یا جمع آوری اش می کنم. چراغ خوراک پزی، کتری و سینی مسی براق را همچون حد و مرزهایی دور و برش قرار می دهم تا اندک اندک به کمک این وسایل، چهره ای آشنا، خودمانی و لبخندی را که فقط به این جا تعلق دارد تشخیص دهد. این امر برایش پدیدار شدن تدریجی پروردگار است. آن وقت کودک می گرید و شیر می طلبد، توده ی پشمی که باید شانه زده شود، انگشتان را به وسوسه می اندازد و اخگرها سهم شان را از فوت کردن می طلبند. از آن پس در دام گام نهاده و آماده ی خدمت است. چون من کسی هستم که عطر را در سبوی کوچک ریخته ام تا محفوظ نگهش دارد. من آن سیر روزمره ام که میوه را می رساند. آن کسی هستم که زن را وامی دارم به بلوغ فکری برسد و زندگی کند، تا به این ترتیب، وقتی او را به پروردگار می سپارم، نفس ضعیف پراکنده ای در باد نباشد، بلکه از اشتیاق، از محبت و از رنجی خاص سرشار باشد...

مانند آرامش انبارهای پر از محصول، میش هایی که به خواب رفته اند، رخت های خشک و تاشده، آرامش دلخواه، صفا و آرامش چیزی که پس از به کمال رسیدن به پروردگار هدیه می شود. چون این گونه به نظرم آمده که انسان کاملا شبیه یک دژ است. دیوارها را فرو می ریزد تا مطمئن شود آزاد است، اما از آن پس جز قلعه ای ویران شده و گشوده به روی ستارگان چیز دیگری نیست. آن وقت است که دلشوره ی وجود نداشتن آغاز می شود. باید حقیقتش را در شاخه ی تازه روییده ی تاکی که می سوزد و یا میشی که باید پشمش را بچیند، بیابد. حقیقت همچون چاه حفر می شود و ژرفا می گیرد. نگاه وقتی پراکنده شد، دیگر پروردگار را نمی بیند. درباره ی خداوند خیلی بیش تر از همسر خطاکاری که دل به وعده های شب خوش کرده آگاهی دارد. آن پیردانایی که سر به جیب تفکر فرو برده، فقط با وزن توده های پشم آشناست. دژ، تو را در قلب انسان ها بنا خواهم کرد.